Ramazan ayı yaz mevsiminde olmasına rağmen tatlı satışlarında artış hissedilmeye başladı. Ancak geçen yıl artan maliyetlerin fiyatlara yansımasıyla, tatlı fiyatlarında yılın başından itibaren yüzde 10-15 arasında fiyat artışı oldu. Antep fıstıklı ürünlerde ise artış yüzde 20’yi geçti. Özellikle nisan ayında yağan doludan etkilenen Antep fıstığı, bazı bölgelerde ise kuraklık dolayısıyla istenilen verimi vermedi. Geçen yıl rekolte az olunca Antep fıstığı stoklayanların artması da fiyatı yükselten temel etkenler oldu. Antep fıstığında yaşanan ve uzun süre gündemde kalan ‘stok’ tartışmalarında fiyatı bir anda 65 liraya çıkan fıstık, 90 liraya kadar artış yaşamıştı. Fıstıkta ‘yok yılı’ olan 2014’ten faydalanan stokçular, üreticiden aldığı fıstıkları stoklamış, tatlıcılar başta olmak üzere pek çok kesim yüksek fiyatlara fıstık almıştı. Bu artışın izleri ise hala sürüyor. Kavrulmuş fıstık 50-70 lira arasında, fıstık içi (boz yeşil iç) ise 85 liraya kadar çıkıyor.


Tek rakibi meyve

 

Birkaç yıldır yaz aylarına denk gelen Ramazan ayında ‘hala kışı beklediklerini’ belirten Baklava ve Tatlı Üreticileri Derneği Başkanı Mehmet Yıldırım, yaz aylarında tatlı tüketiminin, kışa denk gelen Ramazanlara oranla yüzde 40 azaldığını söyledi. Maliyetleri de değerlendiren Yıldırım, “Oluşan zamlar Ramazan öncesinde, 3-4 ay önce geçen yılın da etkisiyle fiyatlara yansıyan maliyetler oldu. Özellikle fıstık, şeker, elektrik gibi kalemlerde önemli artışlar yaşandı” dedi.


Yaz aylarında insanların meyve tüketimine yöneldiğini vurgulayan Hacı Sayid Yönetim Kurulu Başkanı Burhan Dinçerler ise ‘tek rakibimiz meyve’ yorumunda bulunarak, şu değerlendirmeyi yaptı:


“Ramazan öncesi zam yok çünkü halkın alım gücünü dikkate almak durumundayız. Kardan ödün veriyoruz. Yılın başlarında yüzde 15 gibi bir zam geldi. Bu da geçen yılın sıkıntılarından dolayı yaşandı. Fıstıklı ürünlerde artış daha fazla. O yüzden genel olarak daha çok cevizli ürün ve güllaç satılıyor. Ramazan yaz ayında olduğu için işler zaten yüzde 50 düşük. Yaz tatili de olduğu için nüfus evlerde kalabalık olmuyor. Bir kilo yerine yarım kilo alınıyor.”


Fiyatların geçen yıl don ve kuraklık gibi durumlar ‘bahane’ edilerek, stokçular nedeniyle yukarı çekildiğini anlatan Güllüoğlu Yönetim Kurulu Başkanı Nejat Güllü, “İki arada bir derede kaldık” dedi. Zam yapamadıklarını ancak fiyatları dengeli tutmaya çalıştıklarını kaydeden Güllü, “İdare ediyoruz, yüzde 10’luk bir artış var. Bunun doğalgazı, elektriği, işçiliği sürekli artıyor. Yazın işler zaten yüzde 50 düşük, insanlar daha çok bol olan meyve alıyor. Çünkü iftarla sahur arası da çok kısa” diye konuştu.

 

Boyalı yer fıstığına dikkat


Nejat Güllü, tatlı alacaklara ‘yağ’ vurgusu yapıyor. Tereyağ yerine nebati ve yanık yağların kullanıldığını söyleyen Güllü, “Ucuz etin yahnisi yenilmez. Biz Şanlıurfa’da daha iyi yağ için fabrika kurduk, niye, biz bu işi bilmiyor muyuz” dedi. Fıstıkta ise ‘bezelye ve yer fıstığı sorununa’ dikkat çeken Burhan Dinçerler ise, “Yer fıstığını bezelyeyle boyayarak tatlı içine koyuyorlar. Cevizde de yine yer fıstığını esmerleştirip kullanıyorlar” diye konuştu.