Türk Nefroloji Derneği Başkanı ve Akdeniz Üniversitesi öğretim üyesi Prof. Dr. Gültekin Süleymanlar, yarın kutlanacak olan 'Dünya Böbrek Günü' nedeniyle yaptığı açıklamada, 2002'den bu yana Türkiye'de 20 bin 888 böbrek nakli yapıldığını, bu nakillerden 16 bin 408'inin canlıdan, 4 bin 480'inin ise kadavradan olduğunu aktardı. Prof. Dr. Süleymanlar, 2013 yılında ise 585'i kadavradan olmak üzere 2 bin 359 hastaya böbrek nakli yapıldığını kaydetti.
Böbrek nakil merkezleriyle ilgili de bilgi veren Prof. Dr. Süleymanlar, Türkiye'de 61 transplantasyon merkezi olduğunu, bunlardan 25'inin üniversitelerde, 5'inin vakıf üniversitelerinde, 12'sinin eğitim ve araştırma hastanelerinde, 19'unun ise özel hastanelerde olduğunu dile getirdi.
HER 6-7 ERİŞKİNDEN BİRİNDE VAR
Dünyada her 10 kişiden birinin böbrek hastası olduğunu söyleyen Prof. Dr. Süleymanlar, Türk Nefroloji Derneği'nin yaptığı bir tarama çalışmasına göre de Türkiye'de her 6-7 erişkinden birinde çeşitli evrelerde kronik böbrek hastalığı bulunduğunu belirtti. Kronik böbrek yetmezliğinin sinsi ve hızlı ilerlediğini, teşhiste geç kalındığını anlatan Prof. Dr. Süleymanlar, şunları kaydetti:
"Kronik böbrek yetmezliği son evreye gelene kadar dolaşım, boşaltım ve sindirim gibi vücuttaki birçok hayati sistemi olumsuz etkiler. Bu nedenle insanlar farklı şikayetlerle hekime başvururlar. Halbuki genellikle bu hastalıkların arkasında kronik böbrek yetmezliği yatar. Kronik böbrek yetmezliğinin belirtilerini söyle sıralamak mümkün. Kansızlık, halsizlik, sık idrara çıkma, ağız kuruluğu, nefes darlığı, ayaklarda ve ellerde şişmeler, bulantı ve kusma."
Prof. Dr. Süleymanlar, kronik böbrek hastalığının teşhisinin aslında son derece kolay olduğunu, kandaki kreatin değeri ve idrardaki protein kaçağının kişinin kronik böbrek hastası olup olmadığı konusunda bilgi verdiğini ifade ederek, risk grubundaki hastaların düzenli tarama testi yaptırması halinde teşhis edilebileceğine dikkati çekti.
KRONİK BÖBREK HASTALIĞINDAN KORUNMAK MÜMKÜN
Kronik böbrek hastalığından korunmanın 8 altın kuralı olduğunu söyleyen Prof. Dr. Gültekin Süleymanlar, bu önerilerini şöyle sıraladı: "Düzenli egzersiz yapın. Sağlıklı beslenin ve vücut ağırlığınızı koruyun. Tuzu azaltın. Yeterli sıvı alın. Sigara kesinlikle içmeyin. Ağrı kesici ilaçlardan kaçının. Kan basıncınızı ve kan şekerinizi düzenli ölçtürün. Risk grubunda iseniz böbreklerinizi düzenli olarak kontrol ettirin."
KİMLER RİSK ALTINDA
Prof. Dr. Süleymanlar, kronik böbrek hastalığında diyabet hastaları başta olmak üzere yüksek tansiyon, kalp damar, obezite hastaları ile ileri yaştaki kişiler ve ailesinde böbrek hastalığı olanların risk altında olduğunu dile getirdi. Kronik böbrek hastalığının yaş ilerledikçe görülme sıklığının arttığına işaret eden Prof. Dr. Süleymanlar, 40 yaşından sonra böbreğin süzme işlevinin her yıl yüzde 1 oranında azaldığını, ayrıca yaş ilerledikçe sıklığı artan diyabet, hipertansiyon ve kalp hastalıklarının böbreklerin bozulmasına yol açtığını, bu nedenle 50 yaş üstü kişilerin yılda en az bir kez kontrolden geçmesi gerektiğini söyledi.
EA(SU/AAA) (FOTOĞRAFLI)
