Uluslararası müzayede şirketi Spink'in danışmanı ve Sultanahmet Köftecisi'nin 3'üncü kuşak patronu Mehmet Tezçakın, kişiler arasında alışveriş aracı olarak kullanılan paranın, ülkelerin medeniyetlerini, kültürlerini de yansıttığını ortaya koydu. Klasik paraların üzerinde liderlerin portreleriyle birlikte ülkenin sanatını, kültürünü yansıtan motiflere yer verildiğine dikkat çeken Tezçakın, bu çerçevenin oldukça dışına çıkan ilginç örneklere de zaman zaman rastlamanın mümkün olduğunu söyledi. Mehmet Tezçakın'ın koleksiyonunda yer alan birçok para, akıllara "Bu paralar gerçekten kullanıldı mı?" sorusunu getiriyor.
EN DEĞERLİ PARA
Osmanlı döneminde 13 Eylül 1916'da piyasaya sürülen 50 bin liralık banknotların her biri 360 kilo ağırlığındaki 50 bin altın değerindeydi. Bugünkü karşılığı 14 milyon 680 bin 800 dolar, yani 42.5 milyon Türk lirasıydı.
EN BOL SIFIRLI PARA
Zimbabwe'nin 2. Kongo Savaşı'na girmesine neden olan beyaz arazi sahiplerinin özel çiftliklere el koyması sonucu ülkede hiperenflasyon meydana geldi. Kasım 2008'de zirve yapan enflasyon yüzde 79.8 milyar oldu. Bu dönemde "100.000.000.000.000" nominalli banknotlar piyasaya sürüldü.
SIFIRLARA RAĞMEN SADECE 1 TL DEĞERİ VAR
Macaristan, 1946'da 100 milyon milyar yani 100.000.000.000.000.000 Pengo'luk banknotları piyasaya sürdü. Bu kadar büyük rakama sahip paranın değeri ise 60 kuruş, yani 1 TL bile değildi. Yalnız bu paranın değeri rakamla değil de yazıyla, hem de kısaltma olarak yazıldığından Avrupa'daki en bol sıfırlı para olarak Yugoslavya'da 1994 yılında piyasaya sürülen 500.000.000.000 Dinar'a kabul görmekte..
ALMANYA'NIN AHŞAP BANKNOTU
1. Dünya Savaşı'ndan sonra büyük bir finansal krizin içine giren Almanya'da acil durum parası olarak resmi olmayan paralar basıldı. Bunlardan biri de ahşap üzerine baskılar yapılarak kullanılan paralardı.
LİDER YERİNE EŞ VE METRES RESİMLERİ KULLANILDI
Paraların üzerinde genellikle ülkelerin liderlerinin portreleri yer alırken, 1934'de Meksika'da basılan 5 Pezo'nun üzerindeki "Çingene Kadın" portresinin dönemin liderlerinden birinin metresine ait olduğu söylentisi yaygın. Swaziland'da 1974'te basılan 1 Lilangeni'nin üzerinde ise Kral II Sobhuza'nın bakire eşlerinin göğsü açık fotoğrafları yer almaktadır. Kral II Sobhuza'nın 70 eşi 210 çocuğu, binin üzerinde de torunu olduğu bilinmektedir.
BENN'İN ESRARLI 100 FRANK'I
Dünyada esrarı, ilk kez bir gümüş madeni para üzerine 2010'da Benin Cumhuriyeti basmıştır. Para üzerinde bulunan yeşil hint keneviri motifinin üzerinde parmağınızı sürttüğünüzde parada bulunan sentetik katkı maddeleri ortama esrar kokusu yaymaktadır.
REJİM DEĞİŞİKLİĞİ BANKNOTA YANSIDI
Para basmak, gelişmiş bir teknoloji ve yüksek bir maliyeti beraberinde getirir. Var olan paranın üzerinde değişiklik yapmak ise hem daha basit hem de daha ekonomiktir. Bu yüzden de doğal olmayan rejim değişiklerinde kısa vadeli çözüm olarak zaman zaman bu yöntem uygulandı. 1979'deki İran İslam Devrimi sonrasında paralarda bulunan Şah portreleri sürşarj uygulanarak özel bir damgayla kapatılmış ve bu paralar 1981'de yenileri basılana kadar kullanıldı. 1997'de ise Afrika ülkesi olan Zaire'de diktatör Joseph Mobutu'nun rejiminı yıkan yönetim, yeterince para bulunmadığından eski rejimin 20 bin Zaire'lik banknotlarını Mobutu'nun resmindeki kafa kısmını keserek kullanmaya devam etme kararı almış.
DÜNYANIN EN GÜZEL BANKNOTU
Dünyadaki tüm para koleksiyoncularının ortak görüşüyle en güzel banknot olarak Kosta Rika parası seçildi. Kosta Rika'nın 1989'da piyasaya sürdüğü 5 Colones'i adeta çerçeveletilip asılacak güzelliktedir. Mehmet Tezçakın'ın bu kategorideki favorisi ise 1839'da ilk Türk banknotu olarak tasarlanan Kaime'dir. Ünlü hattalarca hazırlanan Kaime'nin, dönemin matbaa teknolojisinin yetersiz oluşu nedeniyle basılamamasından dolayı en güzel banknot unvanını kazanamadığı görüşü yaygın.
TİTONUN RESMİ GİNE PARASINDA
Her ülke, parasında kendi liderinin fotoğrafını kullanırken, tarihte yabancı bir liderin portresi sadece Gine parasında kullanılmıştır. Gine Hükümeti'nin aldığı kararla, 1980'de piyasaya sürülen 500 Sylis'ın üzerinde, yaptığı yardımlardan dolayı Yugoslavya Devlet Başkanı Tito'nun portresi kullanıldı.
