Sultan Abdülaziz’in 1866’da Balyan Ailesi mimarlarına yaptırdığı ve 2. Abdülhamid döneminde devletin yönetim binası olan köşk, Atatürk’ün emriyle 1924’te Harp Akademileri Komutanlığı’na tahsis edildi.
Çıkan yangında köşkün bazı bölümleri yandı. 1978’de ise Kültür ve Turizm Bakanlığı’na devredildi. Köşk 1988’de Turgut Özal döneminde ihaleyle restorasyona alındı. 1999’da restorasyon tamamlandı.
Bu dönemde çıkan yangın sonucu birçok eşya tahrip oldu ancak bina mimarisiyle ilgili tüm incelikler kapsamlı bir şekilde elden geçirildi. Köşkün zamanla değişik kurumlarına dağıtılan eşyaları tek tek toplandı.
Harap haldeki 470 parça mobilya, konservasyon ve onarım sürecinden geçirildi. Erdoğan’ın Merkel’in kabulunde görülen o koltuklar da bu süreçte köşke getirildi.
Köşkün restorasyon sürecinin tamamında görev yapan Yüksek Mimar Restorasyon Uzmanı Ahmet Selbesoğlu, “Bu koltuklar çok kötü haldeydi. Titizlikle çalıştık. Üzerindeki Osmanlı arması çıkartılıp yerine yuvarlak mermer bir parça konulmuş.
Koltuk başlarındaki sonradan sökülen hilalleri fotoğraflardan yola çıkarak yerine koyduk ancak Osmanlı armasıyla ilgili kesin bir belge bulunamadığı için yeniden yapılamadı” dedi.
BÜYÜK MABEYN KÖŞKÜ'NÜN TARİHİ
Yıldız Sarayı'ndaki Büyük Mabeyn Köşkü, Sultan Abdülaziz tarafından 1866 yılında Balyan Ailesi mimarlarına yaptırıldı. Köşkün dış cephesi yivli ve kompozit başlıklar, sütunlar, konsollu ve dilimli arşitravlarla (sütunların taşıdığı üst yapının en alt parçası) bezendi. Köşkün iç planı ise eski mimari geleneğe dayalı olarak tamamlandı. Alt kattaki havuzlu Divanhanesi ve ikinci kata çıkan kristal trabzanlı merdivenleri, en çok ilgi çeken mekanları oldu. Köşkün üst katı padişah tarafından kullanılırken, diğer bölümler ise üst düzey saray görevlilerinin kullanımına aitti.
II. Abdülhamid döneminde (1876-1909) devletin yönetim binası olan köşk, hem Osmanlı hem Cumhuriyet döneminde önemli davetlerde kullanıldı.
