ANAYASA Mahkemesi Başkanvekili Prof. Dr. Alparslan Altan, Türkiye'den Avrupa İnsan Hakları Mahkemesi'ne (AİHM) yapılan şikayet başvurularında düşüş gözlendiğini belirterek, "En fazla şikayet yapılan ülkeler arasında Türkiye, 2012 yılında Rusya'dan sonra ikinci sırada geliyordu. Şu anda beşinci sıraya geriledi" dedi. Bursa Barosu tarafından düzenlenen ‘Anayasa Mahkemesine Bireysel Başvuru’ konulu panele konuşmacı olarak katılan Anayasa Mahkemesi Başkanvekili Prof. Dr. Alparslan Altan, panel öncesi gazetecilerin sorularını yanıtladı. Altan, bir gazetecinin "HSYK düzenlemesi anayasaya aykırılık içeriyor mu?" şeklindeki sorusuna, "Bu soruya benim cevap vermem doğru olmaz. Çünkü önümüze gelecek ya da gelmiş olan bir başvuruyla ilgili konuşmuş olurum. Dolayısıyla bu konuda bir şey söyleyemem. Geldiği zaman heyet halinde oturacağız, düzenlemeye bakacağız, anayasaya aykırılık iddialarını inceleyeceğiz, gerekli kararı vereceğiz" diye cevapladı. “5 YILILK SÜRE DİKKATE ALINACAK” "Anayasa Mahkemesi'nin Ergenekon ve Balyoz sanıkları için verdiği kararlar, diğerleri için bir emsal teşkil edebilir mi?" şeklindeki soruya ise Altan şöyle yanıt verdi: “Tabii tutuklulukla ilgili verdiğimiz kararlarda genel itibariyle ilkeleri de ortaya koyduk. Öncelikle uzun tutukluluk konusunda, Anayasa Mahkemesi 5 yıllık sürenin nihai bir süre olduğu, suç sayısı fazla olsa bile sadece 5 yıllık sürenin, azami süre olarak dikkate alınması gerektiğini söyledi. Anayasa Mahkemesi'nin bu kararı, diğer yargı organları tarafından da kabul edildi ve uygulanmaya başlandı. Bunun dışında milletvekilleriyle ilgili bir kararımız oldu. Orada da, mahkemelere tutuklu olan kişilerin milletvekili olmaları halinde, seçilme ve temsil hakkını da gözetmeleri gerektiği şeklinde bir ilke koyduk. Bu ilke de mahkemeler tarafından dikkate alındı ve tahliyeler yapıldı. Bunun dışında kararlarımızda zaten ilke haline getirdiğimiz hususları biz gerekçede yazıyoruz ve bu gerekçelerin uygulandığını görüyoruz. Şu anda uygulamayla ilgili bir sorunumuz yok." “İKİNCİ SIRADAN 5’İNCİ SIRAYA GERİLEDİK” Prof. Dr. Alparslan Altan, daha sonra katıldığı panelde, Anayasa Mahkemesi’ne bireysel başvurular ile ilgili 23 Eylül 2012’den itibaren yaşanan süreç hakkında bilgi verdi. 2013 yılından itibaren bireysel başvuru dosyalarının daha etkili ve esastan incelenmeye başlandığını açıklayan Altan, AİHM’ye yapılan başvuruların azaltılması için başlatılan bireysel başvurunun, kısa sürede amacına ulaştığını söyledi. Altan, "Bu yıl Avrupa İnsan Hakları Mahkemesi istatistiklerine göre, başvurularda Türkiye bir önceki yıl Rusya’dan sonra ikinci sırada yer alıyorken, 2013 yılı itibariyle 5’inci sıraya geriledi. Türkiye’den yapılan başvurularda ciddi bir düşüş olduğunu öğrendik. Türkiye açısından önemli bir gelişme. AİHM Başkanı ve Türkiye’den giden dosyaları inceleyen daire başkanı ile görüştüğümüzde, Türkiye’deki bu gelişmeden memnun olduklarını diğer ülkelere örnek gösterildiklerini ve bireysel başvuruların Strazburg açısından önemli sonuçlar doğurduğunu ifade ettiler” dedi. “2 BİN 500 DOSYAYI DAHA ALACAĞIZ” Bireysel başvuruların başlamasından sonra, Adalet Bakanlığı bünyesinde Tazminat Komisyonu oluşturulduğunu hatırlatan Altan, “Komisyon 3 bin dosya ile ilgili başarılı bir çalışma yaptı. Bu dosyalar AİHM gündeminden düşürüldü. Komisyonun yetkileri Bakanlar Kurulu kararı ile genişletildi. Yeni hedef 2 bin 500 dosyanın daha AİHM'deki bu komisyona devredilmesi ve başvurucularla anlaşarak tazminat ödenmesi. Cezaevindeki tutuklu ve hükümlülerin haberleşmeleri, kamulaştırma bedellerinin geç ödenmesi ile ilgili faiz işletilmemesi ihlalleri hakkındaki başvurular, Strazburg’dan alınarak bu komisyon tarafından giderilecek. Yetki genişlemesi ile Strazburg’da bulunan 9 bin 500 dosyanın 2 bin 500’ünün daha AİHM gündeminden kaldırılması düşünülüyor” dedi. “8 BİN 400 DOSYA GÖRÜŞÜLMEYİ BEKLİYOR ” AHİM’den alınan dosyaların artarak Anayasa Mahkemesi’ne geldiğini ifade eden Prof. Dr. Alparslan Altan, Anayasa Mahkemesi’nde bireysel başvuru sayısında 13 bin 300 rakamına ulaştıklarını vurguladı. Bu başvurulardan 4 bin 830 tanesinin bölümler ve komisyonlar tarafından karara bağlandığını dile getiren Altan, 8 bin 400 dosyanın görüşülmeyi beklediğini bildirdi. “EN BÜYÜK SORUN BAŞVURULARIN ARTMASI” Anayasa Mahkemesi’nin bireysel başvurularda, AİHM tarafından etkin bir başvuru yolu olarak kabul edilmesi ve aşırı iş yükü nedeniyle işleri yerine getirememek gibi açmazlarla karşı karşıya olduğuna dikkat çeken Prof. Dr. Alparslan Altan, şu anki başvuru sayısının geçilmesi durumunda, Anayasa Mahkemesi’nin dosyaları sonuçlandırmakta zorlanabileceğini kaydetti. En çok başvuruların dava yoğunluğu, uygulamadaki ihlaller ve sistematik sorunlardan kaynaklandığını belirten Altan, bu sorunlar çözülmediği sürece başvuruları azaltmanın mümkün olmadığının altını çizdi. Altan, Anayasa Mahkemesi’nin bu yük altında kalmaması için yasama organının mevzuat veya işleyişten kaynaklanan ihlalleri asgariye indirmesi, yargılama makamları ve kamu gücünün de temel hak ve hürriyet ihlallerini önlemesi gerektiğini sözlerine ekledi.