DÜNYADA giderek azalan sedir ormanları, Antalya'nın Kaş İlçesi'nde, orman köylerinde yaşayan kadınların çabalarıyla yeniden doğuyor.
Kaş Orman İşletme Müdürlüğü'ne bağlı Gömbe ve Sütleğen Orman İşletme şeflikleri, yok olma tehlikesiyle karşı karşıya olan sedir ormanlarına hayat vermek için mücadele ediyor. İşletme şeflikleri bünyesindeki orman köylerinde yaşayan kadınlar, bu mücadelenin başlıca kahramanları. Her yıl eylül- ekim aylarında Gömbe bölgesindeki metrelerce yükseklikteki sedir ağaçlarına tırmanan kadınlar, kozalak topluyor. Sedir ağaçlarının neslinin devamını sağlamak için toplanan kozalaklar, yine kadınlar tarafından sırtta taşınarak Sütleğen Köyü'nde boş bir alana yığılıyor. Burada kurulan fıskiyelerle düzenli olarak ıslatılarak yumuşatılmaya bırakılan kozalaklar, havanın soğumasıyla birlikte donarak çatlıyor. Kadın işçiler daha sonra kilosunu 1 liradan topladıkları kozalakları günlük 40 lira karşılığı parçalıyor.
TOHUM TOĞRAĞA EKİLİYOR
Bu yıl yaklaşık 50 ton kozalak toplayan kadınlar, parçalanan kozalakları elekten geçirerek sedir tohumu elde ediyor. Çuvallara doldurularak depolanan sedir tohumu, fidanlıklarda tüplere konularak sedir fidanı elde ediliyor. Kadınların binbir emekle toplayarak elde ettikleri sedir tohumundan yılda en az 10 bin sedir fidanı üretiliyor. Geriye kalan tohum ise başta yangınlarda zarar gören alanlar başta olmak üzere direkt toprağa ekiliyor. Bu çalışmalarla, bozuk sedir ormanları daha verimli hale getiriliyor.
100 BİN LİRA GELİR
Gömbe ve Sütleğen Orman Bölge şeflikleri sorumluluk alanında yaklaşık 20 bin hektar sedir ormanı bulunuyor. 2004 yılından bu yana 4 bin hektarlık alanda tohumlama ve fidan dikme çalışması yapıldı. Çalışmalar bir yandan istihdam yaratırken, bir yandan da büyük çoğunluğu insan faktöründen kaynaklanan yangınlarla yakılan ormanlar yeniden yeşertiliyor. Yapılan çalışmaların Gömbe ve Sütleğen bölgesindeki insanlara ekonomik katkısı bu yıl 100 bin lira olarak gerçekleşti.
'AĞAÇLARA TIRMANMAK TEHLİKELİ AMA MUTLUYUZ'
Sedir ormanlarında kozalak toplayarak aile ekonomisine katkı sağlayan Feride Orakçı, "Sabah erkenden ormana gelerek sedir ağaçlarına çıkıyoruz. Bir yandan para kazanırken, bir yandan da doğanın canlanmasına katkıda bulunuyoruz. Ağaçlara tırmanmak biraz tehlikeli gibi olsa da biz bu şekilde çalışmaktan mutluyuz" dedi.
SEDİR ORMANLARI HIZLA YOK OLUYOR
Kaş Orman İşletme Müdür Yardımcısı Barış Tamer Kilis ise sedir ormanlarının varlığının tehlike altında olduğunu söyledi. Sedir ormanlarının hızla azaldığına dikkat çeken Kilis, "Sedir ormanlarının en yaygın olduğu bölge Gömbe ve Sütleğen. Ormanların devamını sağlamak ve yetişme alanlarını genişletmek için çabalıyoruz. Bu amaçla kadın işçilerimiz sedir ağaçlarını kozalaklarını toplayarak tohum elde ediyor. Yapılan bu çalışmalar aynı zamanda orman köylülerine ekonomik anlamda katkı sağlıyor" diye konuştu.