Sebile ÇETİN / BURSA, () - ULUDAĞ Üniversitesi (UÜ)Veteriner Fakültesi Parazitoloji Anabilim Dalı Başkanı Bölümü Prof. Dr. Levent Aydın, ilkbaharın yağışlı ve uzun geçmesi nedeniyle kene sayısının arttığını belirterek, özellikle pikniğe gidildiğinde, riskli alanlarda pantolon paçalarının çorabın içine soükulmasını istedi. Prof. Dr. Aydın, "Komik geldiği için insanlar tercih etmiyor ama kene topraktan geliyor. Bu dalga geçilecek bir uygulama değil" dedi.
Yaz aylarında pikniğe giden vatandaşların korkulu rüyası haline gelen keneye karşı uyarılarda bulunan UÜ. Veteriner Fakültesi Parazitoloji Bölümü Anabilim Dalı Başkanı Prof. Dr. Levent Aydın, kene ile ilgili Türkiye’de bilgi kirliliği bulunduğunu söyledi. Türkiye’de bir yılda 65 kişinin kene hakkında açıklamada bulunduğunu kaydeden Prof. Dr. Aydın, oysa kene üzerinde uzman olan akademisyen sayısının 6'yı geçmediğini belirtti. Tek besin kaynağı kan olan kenenin böcek olmadığını ifade eden Prof. Dr. Aydın, Türkiye’de son dönemde kenenin artma nedeninin köylerin boşalması, küresel ısınma, sosyo-ekonomik durum ve av yasakları olduğunu dile getirdi.
HASTALIK KIRSALDA PANİK ŞEHİRDE
Kırım Kongo Kanamalı Ateşi hastalığını yayan kenenin, kırsal kesimdeki sığırlarda bulunduğunu belirten Prof. Dr. Aydın şu bilgileri verdi:
"Bu hastalığı yayan kene genel olarak sığırlarda, tarla kenarlarında bulunur. Kene hayvan hastalığıdır. Biz tesadüf konakçıyız. Onların alanına girdiğimizde bize geçerler. Yani piknik alanlarında doğaya saygı duymazsak. Konakçı biz olmaya başlıyoruz. Şehir merkezlerinde yabani hayvan veya sığır bulunmamasına rağmen eğitimli insanlar dahi keneden korkar hale geldiler. Hastalık kırsalda, panik şehirde yaşanıyor. Hastanelere en çok başvuru kentte. Bir yılda yapılan 500 bin kene tutulması başvurusunun yüzde 90’ı şehirlerde. Şehir içindeki parklarda bulaşan keneler kedi, köpekten gelebilir. Bu kenelerden bulaşan enfeksiyonlar antibiyotik tedavisi ile geçilen daha hafif hastalıklardır."
PİKNİĞE GİDİNCE 3- 4 SAATE BİR VÜCUDU KONTROL EDİN
Türkiye’de Tokat Çekerek Vadisi, Yozgat, Çorum hattının Kırım Kongo kanamalı ateşi konusunda riskli olduğunu söyleyen Prof. Dr. Levent Aydın şöyle devam etti:
"Habitattan kaynaklı vakalar da genel olarak bu bölgeden geliyor. Sağlık Bakanlığı bu konuda ciddi çalışma yürütüyor. Bir çok ülkede ölümler yüzde 30’larda iken bizde yüzde 5’i geçmiyor. Ölümle sonuçlanan vakaların çoğu gecikmiş vakalar. Kene tutulmalarında vakit geçirmeden kene vücuttan alınmalı. Kenenin üstüne ısı uygulamak veya deterjan kapatmak keneyi kusturur. Eğer nasıl alınacağı konusunda bilginiz yoksa en yakın sağlık kuruluşuna başvurulmalı. Bir gün sonrasını beklememeli. Pikniğe gidildiğinde riskli alanlarda pantolon paçalarını çorabın içine alınmalı. Bu bile büyük bir önlem. Komik geldiği için insanlar tercih etmiyor ama kene topraktan geliyor. Bu dalga geçilecek bir uygulama değil. Bir çok kişi bununla dalga geçiyor. 3- 4 saate bir kendisi, çocuğu ve evcil hayvanının üzerini aramalı. Sahada, kırsalda çalışanlar da sürekli vücutlarını aramalı. Uzun kollu ve açık renkli giyilmeli."
ÇEVRE İLAÇLAMASI KENENİN DÜŞMANLARINI YOK EDİYOR
Çevre ilaçlamalarının doğal dengeyi bozduğunu, insanları alerjik hastalıklar ve kanserojen maddelerle karşı karşıya getirdiğini vurgulayan Prof. Dr. Levent Aydın, ilaçlamayla kenenin düşmanlarının da yok edildiğini kaydetti. Sığır ilaçlamalarının önemine değinen Prof. Dr. Aydın Sağlık Bakanlığı, Gıda Tarım ve Hayvancılık Bakanlığı’nın bunun üzerinde durduğunu ifade etti. Prof. Dr. Aydın Bursa'yı örnek göstererek, Büyükşehir Belediyesi, İl Sağlık Müdürlüğü, Gıda Tarım ve Hayvancılık İl Müdürlüğü işbirliği ile 3 yıldır hayvanlarda yapılan ilaçlama ile vakaların ciddi oranda azaldığına dikkat çekti.
İLKBAHARDA ARTIYOR, HAVALARIN ISINMASIYLA AZALIYOR
Bu yıl ilkbaharın aşırı yağışlı geçmesi nedeniyle kene ile daha fazla karşılaştıklarına dikkat çeken UÜ. Veteriner Fakültesi Parazitoloji Bölümü Anabilim Dalı Başkanı Prof. Dr. Levent Aydın şunları kaydetti:
"İlkbahar aylarında hava yağışlı geçti. Nem ve rutubet kene ve sinek popülasyonunun üreme alanlarında en çok sevdikleri şey. Bu sırada hayvanlar otlamak için daha çok meraya çıktı. Ama 34 dereceyi geçen ani ısı artışları ile kenelerin de içinde bulunduğu bir çok ektoparazitler azalır. İnsanlarında karşılaşma oranı düşer. Saha araştırmalarımızda bunu gözlemledik."
FOTOĞRAFLI