Mehmet ÇINAR/ANTALYA, () - EGE Üniversitesi öğretim üyesi Prof. Dr. Bayram Göçmen, yangın sonrası rehabilitasyon çalışmaları yapılacak Antalya Kumluca'daki Adrasan bölgesinde endemik Ulupınar semenderi türünün yaşadığını anımsatarak, "Dozerlerle, ağır makinelerle bu rehabilitasyon yapılacak olursa bu güzellerimizin çoğunun canına kıyılacak" uyarısında bulundu.
Ege Üniversitesi Fen Fakültesi Biyoloji Bölümü Zooloji Anabilim Dalı öğretim üyesi Prof. Dr. Bayram Göçmen, 125 hektar kızılçam ormanının küle dönüştüğü doğa ve tatil cenneti Adrasan'da yaşayan nesli tehlike altındaki endemik Ulupınar semenderine ilişkin uyarı ve önerilerde bulundu. Adrasan'da sadece ormanın yanmadığına dikkati çeken Prof. Dr. Göçmen, yangının bir kara semenderini nasıl etkileyebileceği konusunda, İspanyol Katalana Herpetoloji Derneği Bülteni'nde yer alan 'Salamandra salamandra' semenderi ile ilgili bir çalışmayı aktardı.
YANGIN, TÜR POPÜLASYONUNU AZALTIYOR
Söz konusu çalışmada 1991 ve 1994'te çıkan yangınlar sonrası Salamandra salamandra türünün popülasyon büyüklüğü ve yoğunluğunun incelendiğini belirten Prof. Dr. Göçmen, şunları kaydetti:
"Yangın öncesi toplam popülasyon ortalaması yaklaşık 219 bireyken, yangın sonrası (aradan 3 yıl geçmesine ve popülasyon artışı da olmasına rağmen) 108 bireye; popülasyon yoğunluğu ise yangın öncesi 36 bireyken (hektar alanda), yangın sonrası 18 bireye gerilemiştir. Bu sonuç yaşanan facianın ne derece önemli olduğunu anlama bakımından önemlidir. Popülasyon yarı yarıya zayıflamıştır ve hiç de küçümsenecek bir değer değildir."
ARAŞTIRMA TALEBİ ENGELE TAKILDI
Adrasan'da Ulupınar semenderi popülasyon çalışması yapmayı çok istediklerini dile getiren Prof. Dr. Göçmen, 2 yıl önce bu konuda TÜBİTAK'a bir proje sunduğunu, ancak raportör engeline takıldığını belirtti. Prof. Dr. Göçmen, "Maalesef proje desteği alamadığımızdan çalışmayı yapamamıştık. Ne diyelim bu raportör bilim adamlarına ve TÜBİTAK'ın moderatör sistemine hayırlı olsun diyelim" dedi.
DÜNYADA SADECE ADRASAN'DA YAŞIYOR
Adrasan'daki yangın konusunda üzüntüsünü aktaran Prof. Dr. Göçmen, ilk kez 2012 yılında bilim dünyasına tanıttıkları ve sadece o bölgede yaşayan endemik tür Ulupınar semenderi (Lyciasalamandra arikani) için Kızılçam ve sandal ormanının, bu güzelliğin barınağı olan karstik kayaçlarını örttüğünü anlattı. Yangın sonrası bu çıplak kayaçların, türün soyunun daha da tehlikeye girmesine neden olacağına işaret eden Prof. Dr. Göçmen, şu uyarıda bulundu:
"Yangın dönemi derin kayaçlar altındaki çatlaklarda barındıklarından bu darboğazı atlatabilirler, ancak rehabilitasyon şart ve ayrıca bunun yapılması esnasında son derece titiz davranılmalı. Eğer dozerlerle, ağır makinelerle bu rehabilitasyon yapılacak olursa, bu güzellerimizin çoğunun canına kıyılacak. O nedenle bu uyarıyı yapma ihtiyacı duydum. Kaş yapayım derken göz çıkarmayalım."
Prof. Dr. Bayram Göçmen, Orman ve Su İşleri Bakanlığı Doğa Koruma ve Milli Parklar Genel Müdürlüğü, özellikle 6'ncı Bölge Müdürlüğü ile Orman Genel Müdürlüğü yetkililerinin yanı sıra, çevreci aktivistlerin bu konuya hassasiyet göstermesi, rehabilitasyon zamanı ve şeklinin özenle seçilmesi çağrısında bulundu. Prof. Dr. Göçmen, bu kurumlara yazılı uyarıda bulunduğunu da aktardı.

FOTOĞRAFLI