Yaprak KOÇER/SAMSUN, () - SAMSUN Ondokuz Mayıs Üniversitesi (OMÜ) Tıp Fakültesi Halk Sağlığı Anabilim Dalı Öğretim Üyesi Prof.Dr.Şennur Dabak, sosyolojik araştırmalarda elde edilen verilerin, bugün Türkiye’de çocuk gelin oranının yüzde 30 ila yüzde 35 arasında olduğunu gösterdiğini söyleyerek, "Bu rakam bize her üç evli kadından birinin çocuk gelin olduğunu göstermektedir" dedi.
OMÜ Tıp Fakültesi Halk Sağlığı Anabilim Dalı Öğretim Üyesi Prof.Dr.Şennur Dabak, dünyada ve Türkiye’deki çocuk gelinlerin durumu ve çocuk yaşta evliliklerin nedenlerini anlattı. Uluslararası belgelere göre, 18 yaşının altında yapılan her evliliğe 'çocuk evliliği' ve evlenen kıza da 'çocuk gelin' denildiğini kaydeden Prof.Dr. Dabak, "Bireyin ruhsal ve fiziksel gelişimini tamamlamadan yaptığı bu evliliklerin büyük çoğunluğunun bireyin bilinçli rızası dışında yapılması dolayısıyla da 'erken ve zorla yapılan evlilikler' olarak literatürdeki yerini almıştır. Bu evlilikler, hem erkek hem de kız çocukları için 'insan hakları ihlali' olarak kabul edilmektedir. Uluslararası Stratejik Araştırmalar Kurumu 2011 yılı verilerine göre dünyada her yıl 18 yaşının altında 10 milyon kız çocuğu evlenmektedir. Bu da ayda 833, haftada 192, günde 27, dakikada 19 ya da her 3 saniyede 1 kız çocuğunu ifade etmektedir" diye konuştu.
TÜRKİYE'DE ÇOCUK GELİN ORANI YÜZDE 30-35'LERDE 
Prof.Dr. Dabak, Türkiye’de Evlilik Modellemeleri Araştırması’na göre çocuk gelinlerin görülme sıklığının yüzde 15.5 olarak bildirilse de, bu verinin gerçeği yansıtmadığını belirterek, "Çünkü burada Nüfus ve Vatandaşlık İşleri Genel Müdürlüğü verileri kullanılmıştır. Nüfus ve Vatandaşlık İşleri Genel Müdürlüğü’nde ise sadece Medeni Kanunu'nun öngördüğü şekilde hakim kararıyla yapılmış olan erken evliliklerin kaydı bulunmakta, sosyolojik anlamda yapılan erken evliliklerin yani dini nikaha dayanan erken evliliklerin kaydı bulunmamaktadır. Bu bağlamda, sosyolojik araştırmalarda elde edilen veriler bugün, Türkiye’de çocuk gelin oranının yüzde 30 ila yüzde 35 arasında olduğunu, yani her üç evli kadından birinin çocuk evliliği yaptığını göstermektedir" dedi. 
Prof. Dr. Dabak, 2004 yılında yapılan Birleşmiş Milletler Kadına Karşı Her Türlü Ayrımcılığın Önlenmesi Sözleşmesi Türkiye Gölge Raporu’nda resmi nikahı olmayanların oranının yüzde 7.7 ve sadece dini nikahı olanların oranının da yüzde 7.4 olarak belirlendiğini dile getirerek, "Yüzde 15.5'lik çocuk gelinlerin resmi oranına, nikahsızlar ile sadece dini nikahı olanların oranı eklendiğinde Türkiye'deki gerçek çocuk gelin oranına ulaşılabilinir ki, bu bağlamda oranın en az yüzde 30.6 olduğu çıkarımını yapmak doğru olur. Böylece ülkemizde, her üç evli kadından birinin erken evlilik yaptığı söylenebilir" diye konuştu. 
ERKEN EVLİLİK KADINA YÖNELİK ŞİDDETE VE İSTİSMARA NEDEN OLUYOR
Erken evliliklere yoksulluk, sosyo-kültürel gerekçeler, gelenekler, dini inanışlar, eğitimsizlik gibi faktörlerin neden olduğunu ifade eden Prof.Dr. Şennur Dabak, "Erken evlilikler, eğitimsizlik, üreme sağlığı sorunları, anne çocuk ölümlerine, kadına yönelik şiddet ve istismar gibi sorunlarla sonuçlanmaktadır. Kısaca söylemek gerekirse erken evlendirilen gençlerin çocuklukları ellerinden alınmaktadır. Bugün dünyada ve ülkemizde gerçekleştirilen erken evliliklerin dinamiklerini anlamaya çalıştığımızda, ilk olarak sorunun kültürel duvarlarıyla karşılaşıyoruz. Dolayısıyla öncelikle erken evliliği normalize eden zihniyeti, kültürel değerleri ve toplumsal gerçeklikleri anlamak, içinde bulunulan durumun detaylı analizlerini yapmak, sorunun çözümüne uygun stratejilerin geliştirilebilmesi için büyük önem taşımaktadır" dedi.

YK(MS/AK) (FOTOĞRAFLI)