8 ay önce yurtdışında bir Türk vatandaşı tarihi eser kaçakçılığından yakalandı. Bu kişinin elindeki tarihi eserler Türkiye’den çıkarılmıştı. Hürriyet'in haberine göre, Kaçakçılık ve Organize Suçlarla Mücadele Daire Başkanlığı, bu kişinin profilini çıkarttı. Türkiye’deki ilişki ağını, para trafiğini inceledi, analiz etti. Ortaya çıkan tablo, eşi benzeri görülmemiş profesyonellikteki tarihi eser kaçakçılığı şebekesinin varlığıydı.

Daha önce de iki kez tarihi eser operasyonu yemiş!

Araştırmalar sonunda şebekenin liderinin eski edebiyat öğretmeni Abdulsamet Kavran olduğu anlaşıldı. Bu isme Türk polisi yabancı değildi. Daha önce iki kez tarihi eser kaçakçılığından gözaltına alınmış, bu yüzden öğretmenlik mesleğinden olmuştu. İncelemeler sürdükçe Abdulsamet Kavran’ın çok daha profesyonel bir şebeke yapısı kurduğu belirlendi.

Para trafiği ele verdi

Türk polisi para trafiğinin peşine düştü. Şebekenin banka hesaplarında yurtdışındaki 9 ayrı müzayede evinden gönderilen 26 milyon lira vardı. Müzayede evlerinin satış katalogları incelendiğinde Türkiye’den kaçırılan 52 tarihi eserin kataloglarda yer aldığı ve şebeke tarafından ABD ve Avrupa’daki 9 müzayede evinde satıldığı tespit edildi. Tarihi eser kaçakçılığı delillendirilmişti.

Kaçakçılık ve Organize Suçlarla Mücadele Daire Başkanlığı, tarihi eser kaçakçılarına yönelik operasyona “Anadolu” kod ismini verdi. Adana merkezli 29 ilde eşzamanlı operasyonlar yapıldı. 93 kişi hakkında gözaltı kararı verildi. 91 ikamet ve 17 işyeri hakkında arama kararı çıkarıldı.

5 koleksiyonere arama

Ayrıca operasyonlar kapsamında Türkiye’deki çok önemli 5 koleksiyonerin evinde arama kararı verildi. Bunun için Kültür ve Turizm Bakanlığı’ndan uzmanların koleksiyonerlerin evlerinde yapılan aramalarda bulunması sağlandı. Bu operasyonun, suçtan elde edilen gelire yönelik ilk tarihi eser kaçakçılığı operasyonu olmasının yanı sıra, başta BM, UNESCO, Interpol gibi uluslararası mecralarda Anadolu’dan kaçırılan eserlerin Avrupa ve ABD müzayede evlerinde satıldığı yönündeki Türkiye’nin tezlerini adli soruşturmayla doğrulayarak ortaya koyan ilk operasyon olma özelliği bulunduğu belirtildi.

İşte o müzayede evleri

Edinilen bilgilere göre, tarihi eser kaçakçılarının eserleri satışa çıkardığı Avrupa ve ABD’deki müzayede evleri şunlar:

- Roma Numismatics Limited (İngiltere)
- Saint Paul Antiques Limited (İngiltere)
- Leu Numismatic AG (İsviçre)
- Nomos AG (İsviçre)
- Dr.Hubert Lanz (Numismatic Lanz) (Almanya)
- Classical Group INC (ABD)
- Numismatic Naumann GMBH (Avusturya)

13 bin tarihi eser ele geçirildi

Tarihi eser kaçakçılığı operasyonu sürecinde Türkiye, Bulgaristan, Hırvatistan ve Sırbistan’da gerçekleştirilen 4 ayrı yakalamada 4 bin 122 adet tarihi eser ele geçirildi. ‘Anadolu’ kod adı verilen operasyon kapsamında 78 şüpheli gözaltına alındı. Bu kişilerin ev ve işyerlerinde yapılan aramalarda kaçak kazılarla çıkartıldığı tespit edilen 9 bin 276 tarihi eser ele geçirildi. Operasyon kapsamında ele geçirilen tarihi eser sayısının 13 bin 398 olduğu belirtildi.

Çete lideri eski öğretmen gözaltına alındı

Liderliğini eski edebiyat öğretmeni Abdulsamet Kavran’ın yaptığı şebeke üç ayaklı çalışıyordu. İlk olarak, Anadolu’nun çeşitli yerlerinde tarihi eserler bulunuyordu. İkinci ayağı ise bu tarihi eserlerin yurtdışına çıkarılması oluşturuyordu. Kuryeler aracılığı ile tarihi eserler yurtdışına yasadışı yollardan gönderiliyordu. Son aşama ise bu tarihi eserlerin satılmasıydı. Bunu ise şebekenin Avrupa ve ABD’deki elemanları sağlıyordu. Yurtdışındaki saygın müzayede evlerine satış iki yolla gerçekleştiriliyordu. Bu güven ilişkisi ve sahte sahiplik belgesiydi. Şebekenin çalışma yöntemleri ve elemanları deşifre edilmişti.