ÇANAKKALE'nin Biga İlçesi'ne bağlı Karabiga Beldesi’nde Antik Priapos Kenti’nin yanında yapımına başlanan termik santral için, çevreciler ve şirket arasında Çevresel Etki Değerlendirme (ÇED) mücadelesinde mahkemeden önemli bir karar daha çıktı. ÇED olumlu kararı hakkında mahkeme yürütmeyi durdurma verince şirket, termik santral projesini dörde bölerek bu kez ayrı ayrı ÇED başvurusu yaptı. Çevreciler, açtığı dava üzerine mahkeme bu kez de Atık Depolama Sahası için alınan ÇED raporuna yürütmeyi durdurma kararı verdi.
Biga İlçesi Karabiga Beldesi'nde, Cengiz İnşaat ve Alarko ortaklığında kurulan Cenal Enerji Santrali için yargı çok önemli bir karar daha verdi. Biga Çevre Derneği, Kazdağı ve Madra Dağı Belediyeler Birliği ve Ziraat Mühendisleri Odası Çanakkale Şubesi, insanların yaşam standardını düşüreceği gerekçesiyle Cenal Enerji Santrali, Limanı, Kül Depolama Sahası ve Derin Deniz Deşarj Projesi için 9 Mayıs 2012 tarihinde bütün olarak alınan ÇED oluru için Çanakkale İdare Mahkemesi’ne iptal davası açtı. Mahkeme, 13 Temmuz 2013 tarihinde ÇED'in yürütmesini durduran bir karar verdi.
Mahkemenin bu kararının ardından çalışmalar bir süre durdu. İddiaya göre ardından şirket, kamu denetiminden kaçmak için bu kez termik santrali dört ayrı parçaya bölüp ayrı ayrı ÇED süreci başlattı. Cenal Enerji Santrali ile Derin Deniz Deşarj Projesi, Kül Depolama Sahası ve Limanı için 3 ayrı ÇED raporu istendi. Bu arada ÇED gerekmez raporu aldığı ileri sürülen Cenal Yeni Dolgu Projesi adı altında ise sahilde 199 bin 666 metrekarelik alana deniz dolgusu yapmak için çalışmalara başladı.
BİR YÜRÜTMEYİ DURDURMA DAHA
Bu sürecin ardından mücadeleyi bırakmayan Karabiga Temiz Doğa Derneği ve Karabigalı bazı vatandaşlar, Atık Depolama Sahası için alınan ÇED için Çanakkale İdare Mahkemesi'ne 11 Kasım 2013 tarihinde yürütmeyi durdurma ve iptal istemiyle dava açtı. Mahkeme geçen 3 Mart'ta verdiği kararda, bir entegre tesis için birden fazla ÇED sürecinin işletilemeyeceği gerekçesiyle Atık Depolama Sahası için alınan ÇED için yürütmeyi durdurma kararı verdi. Enerji Santrali ile Derin Deşarj Projesi için alınan ÇED kararına ise Karabiga Temiz Doğa Derneği, Biga Çevre Derneği, Kazdağı ve Madradağı Belediyeler Birliği ile Çanakkale Ziraat Mühendisleri Odası, Peyzaj Mimarları Odası'nın Şubat 2014 tarihinde Çanakkale İdare Mahkemesi'ne açtığı iptal davası ise devam ediyor. Liman Sahası için istenen ÇED'e ise henüz olumlu karar çıkmadığı için çevreciler dava açmak için sonucu bekliyor. Çevreciler, termik santralin dördüncü parçası olan ve ÇED gerekmez raporu aldığı ileri sürülen Cenal Yeni Dolgu Projesi için ise habitat alanı olduğu gerekçesiyle Doğa Koruma ve Milli Parklar Genel Müdürlüğü'ne bölgenin koruma altına alınması için idari başvuruda bulundu.
EVLERİMİZİN DİBİNDE TERMİK SANTRAL KURULUYOR
Karabiga Temiz Doğa Derneği Başkanı Aslı Badem, Cenal Termik Santrali Projesi kapsamındaki atık depolama sahası projesine ilişkin verilen ÇED Olumlu Kararının, Çanakkale İdare Mahkemesi'nin 2013/920 E. sayılı dosyası kapsamında verilen 3 Mart 2014 tarihli kararı ile yürütmesinin durdurulduğunu belirtti. Doğanın ve yaşam alanlarının madencilik faaliyetleri ve ağır sanayi kuruluşları projeleri ile katledilmeye çalışıldığını altını çizen Badem, "Evlerimizin dibinde, termik santral kurulmaya çalışılıyor. Deniz kaplumbağaları ve Akdeniz foklarının doğal yaşam alanı olan denizimiz dolgu alanına çevrildi. Termik santral projesi, kümülatif etkisinin değerlendirilmesi engellenmek amacıyla parçalara ayrılarak ayrı ayrı projeler için ÇED süreçleri işletildi. Resmi işlemlerde kullanılması yasaklanan raporlara dayanılarak, beldemize çok yakın mesafede atık depolama tesisi kurulmaya çalışılıyor. Bizler Karabigalı yurttaşlar olarak; irademizi hiçe sayarak; havamızı, suyumuzu, toprağımızı, ormanlarımızı, denizimizi kirleten; temel geçim olanaklarımızı elimizden alacak ithal kömüre dayalı termik santrale karşı; 'Herkesin Dönebileceği Bir Köyü Olsun' diyerek başlattığımız mücadelemizi sürdürme kararlılığındayız" dedi.
'HUKUKSUZLUĞU MAHKEME KARARI GÖSTERDİ'
Termik Santral Entegre Projesinin, parçalara ayrılarak ayrı ÇED Süreçlerine tabi tutulmasının hukuka aykırı bulunduğunu belirten Dernek Başkanı Badem, "Kararını açıklayan Çanakkale İdare Mahkemesi, bizlerin de dikkat çektiği hukuksuzluk ve usulsüzlükleri tescilledi. İlk ÇED başvurusu yapıldığı tarihte geçerli olan 17 Temmuz 2008 ÇED Yönetmeliği'ne tabi olan ve bu yönetmelik esaslarına göre parçalara bölünemeyecek olan projenin hukuksuzluğunu, Çanakkale İdare Mahkemesi aldığı yürütme durdurma kararıyla gösterdi. Kararda, Cenal Enerji Santrali projesi için tek ÇED süreci işletilmesi gerektiği söylenmektedir. 4 ayrı ÇED Süreci işletilmesinin mülga ÇED Yönetmeliği'nin 25. maddesine açıkça aykırı olduğu söylenmektedir. Verilen yürütmeyi durdurma kararı, Cenal termik santrali entegre projesi kapsamındaki diğer projeler için verilmiş olan 'ÇED olumlu ve ÇED gerekli değildir' kararlarının hukuka aykırı olduğunu anlamına gelmektedir" diye konuştu.
MÜCADELEMİZ SÜRECEK
Yürütmeyi durdurma kararının diğer öneminin ise atık depolama tesisinin sınıflandırılması ile ilgili olduğunu anlatan Badem, şöyle devam etti:
"Mahkeme, Cenal Atık Depolama Sahası için ÇED Olumlu kararının alınmasını sağlayan ÇED Raporu'nda, 'Çevre Mevzuatına dair resmi işlemlerde kullanılamaz' ibareli rapor kullanıldığını da tespit etmiştir. Çevre mevzuatına ilişkin resmi işlemlerde kullanılması yasak olan rapor dayanak gösterilerek, atık depolama tesisinin 2. Sınıf düzenli depolama tesisi olduğu iddia edilmiş ve bu kanal ile atık depolama alanının yerleşim alanlarına uzaklığına ilişkin yasal zorunluluklar aşılmaya çalışılmıştır. Yürütmeyi durdurma kararı, anılan alanda termik santral kurulmasının, yerleşim alanlarına yakınlığı nedeniyle hukuka aykırı olduğunu da ortaya koymaktadır. Doğamızın, yaşam alanlarımızın yok edilmemesi, üzerimizdeki kömür belasını defetme adına yasal ve meşru mücadelemizi sürdürmeye devam edeceğimizi, haklılığımızın hukuki dayanağı olan Çanakkale İdare Mahkemesi'nin verdiği kararın uygulanması için gerekli yasal yollara başvuracağımızı tüm kamuoyuna duyuruyoruz."

BG(İÖ/SS) (FOTOĞRAFLI)