ADANA'daki Çukurova Üniversitesi (ÇÜ) Su Ürünleri Fakültesi'nde görevli Doç. Dr. Tuncay Kuleli, küresel iklim değişikliğine bağlı olarak Doğu Akdeniz'deki İskenderun Körfezi'nde 3 derecelik ısı artışının olduğunu, buna bağlı olarak bazı balık türlerinin soğuk denizlere kaçtığını, körfeze de tropikal bölge balıklarının gelmeye başladığını söyledi.
Akdeniz'deki ısı değişikliği ile ilgili olarak 2011 yılında İskenderun Körfezi'nde araştırma başlattığını belirten Doç. Dr. Tuncay Kuleli, NASA ve uydu verilerine göre son 30 yıla oranla, deniz sıcaklığının 3 derece fazla olduğunu kaydetti. Bu ısı farkının deniz canlıları için ciddi bir sıkıntı olduğunu belirten Doç. Dr. Kuleli, "Belirli dönemlerde dip, orta ve yüzey sıcaklık değerlerini takip ediyoruz. Uzun yılların ortalaması olan aralık ayı deniz sıcaklığı 14-16 arasında olması gerekiyor. Ancak, deniz suyu sıcaklığını ortalama 19 derece olarak ölçüyoruz. Deniz suyu sıcaklığının yüksek olması demek, canlı türleri ve ticari değeri olan balık türlerinin bu bölgede yok olması anlamına geliyor" dedi.
Bölgede deniz suyu ısısının artmasıyla deniz canlılarının üreyemediğini ve beslenemediğini belirten Doç. Dr. Tuncay Kuleli, şunları söyledi:
"3 derecelik bir sıcaklık artışının ne anlama geldiğine bakarsak, ekonomik ve ekolojik sonuçları olduğunu görüyoruz. Bölgemizde ticari olarak avlanan balık stoklarının büyük bir kısmı, su sıcaklığının 14-16 dereceye düştüğü dönemlerde üreme yapıyor. Sıcaklık istenilen dereceye inmezse, balıklar kendilerine üreyecek başka bir alan buluyorlar. Bölgemizden uzaklaşıyorlar. Bir diğeri de bölgemizde kalan balıklar yumurtlamıyorlar ya da yumurtlama süreçleri kayıyor. Aralık ayından, ocak - şubat aylarına doğru kayıyor. Yani üreme süreleri kısalıyor. Bir diğeri de beslenmeleri üzerine büyük etkisi bulunuyor. 3 derecelik değişiklik, deniz canlıları için ciddi bir sıcaklık artışıdır. Balıkların beslendiği küçük organizmalar bundan daha çok etkileniyorlar. Balıkların beslendiği organizmalar bölgeden uzaklaştığı için balıklar da kendilerine yeni beslenecek alanlar bulmaya çalışıyorlar. Bu da beslenme göçünü ortaya çıkarıyor. Ayrıca sıcaklık artışına bağlı olarak yumurtalardan sadece dişi ya da erkek bireyin çıkması gibi bir durum da söz konusu oluyor."
KÜRESEL İKLİM DEĞİŞİKLİĞİ ETKİSİ
Deniz suyundaki ısı artışının küresel iklim değişikliğine bağlı olduğunu belirten Doç. Dr. Kuleli, "Artışta bölgesel değil, küresel iklim değişikliğine bağlı bir sıcaklık artışı olduğu konusunda güçlü emareler var. Isı bu şekilde artamaya devam ederse Akdeniz'de sıcaklık toleransı yüksek olan balıklar gelir, kıyılarımıza yerleşir. Bunun da emareleri var. Son 50 yıl içinde Süveyş Kanalı'nın da açılmasıyla birlikte, Akdeniz'deki suların ısınması, aynı zamanda tropikal balık türlerinin de bölgemizdeki artışı hızlanmış durumdadır. Şimdi bu balık türleri, sıcağı seven balık türleridir. Dolayısıyla, bizim içinde bulunduğumuz Akdeniz ekosistemi, özelde de İskenderun Körfezi ekosisteminde, bu değişiklikler olacak. Yani ticari balık türlerinin yerini, ticari olmayan balık türleri alacak. Bununla ilgilide son 10 yıldır yapılan araştırmalar var. Bizim kültürümüzde olmayan, yemediğimiz ama bölgeye yerleşmiş olan balık türlerini görüyoruz" diye konuştu.