TÜFEKÇİKONAK Köyü'nde kurulması planlanan Hidroelektrik Santrali (HES) ile ilgili dün yapılan bilgilendirme toplantısında, santrale karşı çıkan ve destekleyen gruplar arasında kavga çıktı.
TOPLANTI ÖNCESİ TARAFLAR BİRBİRİNE GİRDİ
Tüfekçikonak Köyü'nde Karaburun Deresi üzerine yapılmak istenen hidroelektrik santrali, Tüfekçikonak Köyü ve santralden etkilenecek olan diğer köylerin sakinlerini ayaklandırdı. HES’e karşı çıkan köylüler, proje hakkında bilgi vermek için köye gelen firma yetkililerine tepki gösterdi. Toplantı öncesi ise HES’i destekleyen köy muhtarı ile HES’e karşı çıkan köy sakinleri arasında tartışma yaşandı. Küfürleşmeye kadar giden tartışma bir anda kavgaya dönüşünce, jandarma devreye girdi. Taraflar jandarma tarafından sakinleştirildi. Toplantı sonuna kadar köyde geniş güvenlik önlemleri alındı.
RÜŞVET İDDİASI
HES kurulmasına karşı çıkan köylüler, toplantıda da firma yetkilileri ile tartıştı. Tepki gösteren köylüler, bilgilendirme toplantısının çalışmalar başladıktan 3 yıl sonra yapılmasını eleştirirken, kesinlikle HES projesini istemediklerini söylediler. Ayrıca köyün orman arazisinin peşkeş çekildiğini ileri süren köy sakinleri, HES’i yapacak firmanın toplantı öncesi çuvalla para getirip köylüye rüşvet niteliğinde dağıttığını iddia etti.
İnegöl’de Karaburun Deresi üzerine yapılmak istenen hidroelektrik santrali, Tüfekçikonak sakinlerini ayaklandırdı. Hidroelektrik santraline (HES) karşı çıkan köylüler, proje hakkında bilgilendirmek için köye gelen yetkililere de tepki gösterdi. Tüfekçikonak köyü muhtarına tepki göstererek üzerine yürüyen köylüler, müteahhit firmanın ise bazı köylülere rüşvet verdiği iddiasında bulundu.
TOPLANTI ÖNCESİ KAVGA
Tüfekçikonak köy kahvesinde düzenlenen bilgilendirme toplantısına; Bursa Çevre Şehircilik Müdürlüğü, Devlet Su İşleri Bölge Müdürlüğü, Orman İşletme Müdürlüğü yetkilileri, Danışman firma BURÇED Genel Müdürü Emel Gözkara Durmaz ile köylüler bir araya geldi. İlçe Jandarma Komutanlığı tarafından geniş güvenlik tedbirlerinin alındığı toplantı öncesinde köylülerle Tüfekçikonak Muhtarı Hüseyin Ordu arasında gerginlik yaşandı. HES’e tepki gösteren köylüler ile muhtar Ordu arasında başlayan tartışma, küfürleşmeye kadar gidince ortalık bir anda karıştı. Birbirine giren tarafları jandarma ayırarak sakinleştirdi. Sabah yaşanan gerginlik, toplantıya da yansıdı.
9 KÖYÜ İLGİLENDİRİYOR
Tüfekçikonak, Mezit, Osmaniye, Eskikaracakaya, Rüştiye, Yeniköy, İhsaniye, Kınık, Sulhiye, Özlüce köyleri ile Kurşunlu beldesinin sulama ve içme suyu ihtiyaçlarının karşılandığı Karaburun Deresi üzerinde yapılması planlanan HES projesi hakkında yapılan toplantının başlangıcında Bursa Çevre ve Şehircilik Müdürlüğü İzin ve Denetim Şube Müdürü Ahmet Çakmak bir açıklama yaptı. Çakmak, "Çevresel Etki Değerlendirmesi yönetmeliğinin 9’uncu maddesinde yöreye en yakın yerde halka bilgilendirme toplantısı yapılır ibaresi var. Daha önce küçük projeyle İl Müdürlüğümüze müracaat edilmiş, ancak daha sonra ÇED gereklidir kararı verilmiş. Hiçbir şey gizli kalmadan bilgilendirme toplantısı yapılması için bu yola gidilmiştir. Hiçbir şey henüz başlamış değil. Halkı bilinçlendirme toplantımızın amacı, sizlere bu projeyi hazırlayan danışman firma tarafından bilgi verilmesi” dedi.
İPTAL ETTİRME HAKKINIZ VAR
Ahmet Çakmak, idari yargılama usulü kanununa göre bu proje bittikten sonra bir ilan süresi olduğunu, ilan süresinden itibaren de 60 gün dava açma süresi bulunduğunu belirterek; “Siz sonradan da müdahil olup HES’i iptal ettirme hakkınız hukuken var” dedi.
HUKUKSUZ HAREKET EDİYORLAR
Projenin danışmanlık firması BURÇED'in Çevre Mühendisi Elif Akme'nin projeyle ilgili slayt üzerinden teknik bilgi vermesinin ardından, toplantıya katılanlar dinlendi. İnegöl Doğal Hayatı ve Hayvanları Koruma Derneği Yönetim Kurulu Üyesi Mehmet Güner, 2010 yılında yapılması gereken bu bilgilendirmenin 3 yıl gecikmeli yapıldığını belirterek; "Bugün inşaat orada devam etmektedir. Önce inşaat yapıp sonra insanları bilgilendiriyorlar. Buradaki yalanları anlatsınlar. Bu coğrafyada kurulan köylerin hepsinin kuruluş amacı, şu içerisinden geçen deredir. Hukuku kesinlikle tanımıyorlar, hukuksuz hareket ediyorlar. Can suyu bırakacağız diyorlar, buradaki insanlar nasıl güvenebilir. Devlet halk için var, buradaki halkı bilgilendirmeden bunun üzeri örtülemez” dedi.
BASTIĞINIZ YERDE OT BİTMİYOR
Köy sakinlerinden Ferhat Aras ise, "4 nesildir Tüfekçikonak köyündeyiz. Biz bu derede yüzdük, burada anılarımız var. Bir jonjon kız geliyor, bir saat anlatıyor, sonuçta olan sizin bastığınız yerde ot bitmiyor. Biz bu işi burada istemiyoruz. Firma orada kazısını yaptı, 3 yıl sonra bize bilgilendirme yapılıyor. Firma buraya gelirken de herkesin cebine 1’er 2’şer lira koydu, kimisine 20-30 bin lira verdi. Bu işler böyle mi oluyor. Biz artık firmanın açıklamasını istemiyoruz” diye konuştu.
ÇED RAPORUNDAKİ BİLGİLER YETERSİZ
Doğa-Der Üyesi ise ve Makine Mühendisi Elif Güven de ÇED raporunu incelediğini ifade ederek; “Buradaki çevre etkisini değerlendiriyorsunuz. Benim şaşkınlığım şu; nehir tipi denilen santraller suyu bir boru içerisinde alan ve hapseden, suyun doğayla bütün ilişkisini kesen proje. ÇED başvurusunda atık pilin ne yapılacağı var, ama o alanda kaç ağaç kesileceği yazmıyor. Ben orada kesilen ağaçları gidip gördüm. Halka bunu anlatın. Kesilen ağaçların kaç yıllık olduğunu, borulardan geçen suyu kaç hayvanın içemeyeceğini anlatın. Bunların hiçbirine ulaşamıyoruz” şeklinde konuştu.
DERTLERİ KÖYLERİ BİRBİRİNE DÜŞÜRMEK
Sulhiye köyü sakinlerinden Recai Demircan da köyleri adına projeye karşı olduklarını söyledi. "Şu anda Saçmalı, Karaburun Deresi gibi birkaç dereyi Sulhiye köyünün üstünden alıp, Boğakaya deresine aktararak regülatör yapılmak isteniyor” diyen Demircan, “Biz bu suyu vermeyeceğiz. Ben su işindeyim, birçok firmayla görüşüyorum. Yani bu konuda her şeyi biliyorum. Devletin kimlere göz yumduğunu da biliyorum. Devlet suları peşkeş çekiyor. Devletin veya şirketin yapmak istediği Tüfekçikonak ile Sulhiye köyünü birbirine düşürmek. Biz hepimiz akrabayız. Biz birbirimizi yerken, HES projesi bitecek. Bu su işlerinde birçok yolsuzluk var. Suyun kaynağı Sulhiye köyüdür. Kimsenin HES'e karşı çıkmayacağını düşünüp, toplantının burada yapılmasına karar verilmiş. Perşembe gününde de köylülerin burada olmayacağı hesaba katılmış” dedi.
YOLSUZLUK VE RÜŞVET İDDİASI
Tüfekçikonak köyünden Ekrem Aras da kandırıldıklarını iddia ederek; “Köye bir katkısı olsun diye önceleri karşı çıkmadık. Köyün yüzde 20 hissesi vardı, yüzde 80 alıcı firmanın. Sonra o yüzde 20 hissenin yüzde 10'unu kestiler. 180 bin lira masrafımız oldu denildi. Yüzde 10'u da eski kooperatif başkanının üzerine yapıldı. Köye bir türlü devretmedi. Bunun için dernek bile kurduk, devredeceğim dedi, devretmedi. Sonra muhtarla mahkemelik oldular, hırsızlıkla, yolsuzlukla suçladılar. Birden barıştılar. Büyükleri araya girdi. Ve yüzde 10 hisseyi de şirkete peşkeş çektiler. Paralar dağıtıldı. 5, 10, 20 bin lira alan da var, hiç almayan da var. Bu işin yolsuzluk yönü. Bu köyün her vatandaşı eşit haklara sahip. 3 kişi nasıl köyün hissesini satar? Önce para dağıttılar, sonra ÇED raporu istediler. 3 kişi nemalanacak diye, bunca insanı mağdur etmeye hakkınız yok” dedi.
BUGÜN KARŞI ÇIKANLAR DA İMZA ATTI
Toplantıda tepki gösteren herkesin itirazları imza karşılığında yazılı olarak alındı. Suyumuzu asla vermeyiz diyen köy haklının tepkileriyle sona eren toplantı sonrası Tüfekçikonak köyü muhtarı Hüseyin Ordu bir açıklama yaptı. Kooperatifin parasıyla bu projeyi başlattıklarını anlatan Ordu, “Kooperatife üye olan üyelerin birikmiş olan parayı değerlendirmek istedik. Suyu da parayı da değerlendirelim dedik. 2009 yılında proje başladı. Buraya kadar geldi. Ancak maddiyata dayalı olduğu için, 5 milyon dolardan bahsediliyor. Bu para da bizde yok. Hibe olacağına projeyi satalım dedik. Satılması için imza topladık. Bugün karşı çıkanlar da imza attı. İlk parayı alanlar da onlar oldu” açıklamalarında bulundu.
GRUPLAŞIP GELMİŞLER
"Bunlar marjinal gruplar" diyen Muhtar Ordu, "Çevreciler bugüne kadar neredeydi. Gruplaşmışlar, sataşmalar da oldu. Biz onlara uymadık. Diğer 9 köyün de hiçbir alakası yok. Ne sulama ne de içme suyu gidiyor. Bunları da gruplaştırmışlar. Benim sulama suyum kesilse ilk ben karşı çıkarım. Birkaç kendini bilmez çıkıp gruplaşmış. Tüfekçikonak Köyü hidroelektrik santraline karşı değil. DSİ zaten burada şartını koymuş, köyün içme ve sulama suyunu kesemezsin demiş” şeklinde konuştu.
Toplantı sonrası bir süre jandarma ekipleri köyde güvenliği elden bırakmadı. Yapılan bilgilendirme toplantısı sonrası ise vatandaşlar köylerine dağıldı.