ADALET Bakanlığı ve Birlemiş Milletler Kalkınma Programı (UNDP) tarafından ortaklaşa düzenlenen Türkiye’de Hukuk Uyuşmazlıkları'nda Arabuluculuğu'nun Geliştirilmesi'ne Destek Projesi kapsamında, 'Genel anlamda arabuluculuk, arabuluculukta hakimin rolü ve Türk Arabuluculuk Sistemi Semineri' Elazığ'da yapıldı.
Adalet Bakanlığı Müsteşar Yardımcısı Yüksel Hız’ın başkanlık ettiği Akgün Otel'de düzenlenen seminere, Elazığ Valisi Ömer Faruk Koçak, Cumhuriyet Başsavcısı Musa Çatal, Baro Başkanı Adnan Demir, Ceza ve Tevkif Evleri Genel Müdürü Enis Yavuz Yıldırım, Arabuluculuk Daire Başkanı Hakan Öztatar, Adalet Bakanlığı uzmanları, hakim ve savcılar katıldı. Farkındalığı arttırıp, uygulamayı güçlendirmek amacıyla projeyi yürüttüklerini anlatan Adalet Bakanlığı Müsteşar Yardımcısı Yüksel Hız, arabuluculuğun kanun ve mevzuatlarda yer aldığına dikkat çekerek, şöyle dedi:
"Kültürel anlamda da bizim çok yabancı olduğumuz bir konu değil. Hep söyleniyor aslında, uzlaşmacı bir toplum olma özelliğimizi, belki son yıllarda yitirmiş gibi gözüküyoruz. Ama kültürel anlamda ak saçlıların, ihtiyarların, muhtarların, öğretmenlerin yahut saygın kişilerin bir vesileyle problemi çözüp mahkemeye gitmenin ayıp sayıldığı yılları, çok eski de olsa yaşamıştık. Şimdi en ufacık bir problemi mahkemeye götürmek gibi kötü bir huyumuz var. Bu zaman içerisinde değişecektir. Arabuluculuk da bu işe yardımcı olacak konulardan biridir. Toplumda uzlaşma kültürünü arttırma noktasında önemli bir husus olarak görüyorum. İlk defa mahkemeye gidip, 'keşke gitmeseydim' diyen insanlarla karşılaşıyoruz. Mahkemeye gitmek istemeyen, sorununu mahkemeyle çözmek istemeyen insanlar için arabuluculuk çok güzel bir fırsat sunmakta. Arabulucu olma anlamında benzer bir hüviyette yeterince uygulanamamış olması bizim hatamız, yoksa sistemin kötü olduğu anlamına gelmiyor."
Hız, arabuluculuk Kanunu’nun 2012 Haziran ayında çıktığını ve bir yılda yönetmelik hazırlanarak Arabuluculuk Daire Başkanlığı’nın oluşturulduğunu anlatarak, şöyle dedi:
"Bu ay sonu itibariyle artık gönüllü arabulucularımız, fiilen uygulamaya başlayabilecekler. İstediğiniz anda arabuluculuk sistemine başvurabiliyorsunuz. Mahkeme öncesi ve mahkeme içinde gidilebiliyor. Hakimler bunu teşvik etmek durumunda, çünkü mahkemenin verdiği karar husumeti bitirmiyor. Aslında iddiaları bitirmiyor. Taraflardan birine, 'haklısınız' diyorsunuz, bazen iki tarafa da, 'kısmen haklısınız' diyorsunuz. Bu husumeti 7 davada, 7 dosya olarak bitirmiyor. Bizim bunu getirme amaçlarımızdan en önemlisi, dava yükünü, yani mahkemelerdeki iş yükünü azaltmak. Aslında mahkemeye gitmek istemeyip sorunu çözmek isteyenler için daha medeni bir yöntem de diyebiliriz."
Elazığ Valisi Ömer Faruk Koçak ise, alternatif uzlaşmanın toplumda çok derin kökleri olan bir uygulama olduğunu ifade ederek, şöyle devam etti:
"Hem hukuki, hem de toplumsal anlamda, birçok ceza davasına konu olacak olaylarda bile arabuluculuğun çeşitli vesilelerle, husumetin devam etmemesini sağlamak açısından, çok hoşumuza gitmese de, kan davalarının sonuçlandırılması için birçok kanaat önderinin, devlet adamının veya toplum tarafından kabul gören insanların, arabuluculuk yaptığı bir vaka. Aslında hem daha kısa, hem daha ucuz, hem de uzlaşmazlığı tamamen sonuçlandıran bir çözüm yolu."
Türkiye’de hukuk uyuşmazlıklarında arabuluculuğun geliştirilmesine destek projesi, Birlemiş Milletler kalkınma Programı (UNDP) Uzmanı Baria Ahmed’in katılımcılara projeyi anlatan sunumuyla devam etti.