DENİZLİ Sanayi Odası’nın (DSO) her yıl üyeleri arasında düzenlediği 'Denizli Sanayisi Genel Görünüm Anketi’ 2013 sonucundan, olumsuz görüşler çıktı. 2014’e yatırım açısından umut vaat eden bir yıl olarak bakmadıkları ortaya çıkan Denizlili işadamlarının, sadece yüzde 28.67’sinin yurt içinde yatırım yapmayı düşündüğü, geçen yıllara göre bunun 17 puan düşük olduğu düzenlenen basın toplantısıyla açıklandı.
Denizli Sanayi Odası’nın (DSO) üyeleri arasında her yıl düzenlenen anketin 9’uncusu yapıldı. DSO Başkanı Müjdat Keçeci, Başkan Yardımcıları Gültekin Okay Salgar ve İsmail Yılmaz, anket sonucunu Denizli Gazeteciler Cemiyeti’nde (DGC) düzenledikleri basın toplantısında açıkladı. Anketin, Denizli Sanayi’ni üretim, kapasite kullanımı, satış, sipariş, karlılık, yatırım, ihracat ve istihdam gibi çeşitli açılardan mercek altına aldığını belirten Keçeci, 2013 yılında bu alanda yaşanan gelişmeler ile 2014 yılının beklentilerine ışık tuttuklarını söyledi.
BU YIL DAHA ZOR OLACAK
Denizli ekonomisinde 2013 yılının kısmen de olsa, 2012 gibi olumlu bir yıl olarak geride kaldığını gördüklerini belirten Keçeci, “Ancak anket, 2014’ün geçen yıldan çok daha zor bir yıl olabileceğine işaret ediyor. Tekstil ve konfeksiyon sektörü geçen yıla kıyasla daha iyimser beklentiler içindeyken, kablo-bakır tel ve metal- makine sektörlerinde beklentilerin geçen seneye göre kötümserleştiği anlaşılıyor” dedi. Denizlili sanayicilerin, 2013’te her türden maliyet kaleminin arttığına vurgu yaptığını dile getiren Keçeci, “Hammadde ve ara malı maliyetindeki artış yüzde 83.11’lik yanıtlanma oranıyla ilk sırada. Bunu yüzde 82.12 ile enerji maliyeti izliyor. Ancak 'Kablo-Bakır Tel’ sektöründe 2013’te 'enerji maliyetim arttı’ diyenlerin oranı sadece yüzde 64.29. Bu oranın genel ortalamanın oldukça aşağısında olmasının yanında, geçen senenin yüzde 91.67’lik rakamından gerilemiş olması sektörde enerji verimliliği ve inovasyonun öne çıkmaya başladığının bir öncü göstergesi olarak karşımıza çıkıyor” diye konuştu.
FİNANSMAN SORUNU 2009’DAKİ SEVİYELERE ÇIKTI
2013’te finansman sorunu yaşayanların oranı yüzde 36.18 olduğunu sözlerine ekleyen Keçeci, “Bu oran, 2009’daki yüzde 37 seviyesinin hemen ardından son beş yılın en yüksek ikinci rakamı olarak göze çarpıyor. Oysa 2010’dan itibaren gerileyerek geçen sene yüzde 22.58 seviyesine kadar inmişti. Finansman sorununun en önemli nedeni yüzde 31.06 ile 'müşterilerin yükümlülüklerini yerine getirememesi’. Bu yanıtı yüzde 23.48 ile 'kredi maliyetinin yüksekliği’ ve yüzde 13.64 ile 'teşviklerin azaltılması’ izliyor. 'Müşterilerin yükümlülüklerini yerine getirememesi’ ve 'kredi maliyetinin yüksekliğinin’ temel nedenler arasında geçen seneye göre oranını on puanın üzerinde artırdığı göze çarpıyor. Bu artış, bir yandan tahsilatın iyice zorlaştığına işaret ederken, diğer taraftan faizlerin yükselmesinin getirdiği finansal yüklerin büyüklüğü olarak karşımıza çıkıyor” dedi.
FAİZ MALİYETİ, HATIRI SAYILIR ORANDA ARTTI
Banka kredileri, her iki sanayiciden biri için ana finansman kaynağı olduğunu anlatan Keçeci, “2013’te kredilerini yenileyenlerin oranı, önceki yıla göre 6 puanın üzerinde bir artışla yüzde 45.52. Kredi yenileyenler için vadenin ve miktarın büyük ölçüde değişmediği anlaşılıyor. Ancak 'kredi maliyetim arttı’ diye belirtenlerin oranı yüzde 50.79. Bu önceki yılın tersi bir oran. 2012’de ankete yanıt verenlerin yüzde 47.44’ü kredi maliyetlerinin azaldığını kaydetmişti” diye konuştu.
2014 YATIRIMLAR AÇISINDAN UMUT VAAT ETMİYOR
Ankete yanıt verenlerin yüzde 66.67’sinin, 2013’te yatırım yaptığını açıkladığını belirten DSO Başkanı Keçeci, açıklamasını şöyle sürdürdü:
“Yeni yatırıma gidenlerin oranı yalnızca yüzde 23,64. 'Modernizasyon’, yüzde 35.15’lik oran ile en büyük sabit sermaye yatırımı olarak öne çıkıyor. Denizlili sanayici, 2014 yılına yeni yatırımlar bakımından umutlu bakmıyor. Denizlili sanayicilerin sadece yüzde 28.67’si yurtiçinde yatırım yapmayı düşünüyor. Bu oran geçen yıldan 17 puan daha düşük. Denizlili sanayiciler, 2014’te yüzde 18.94 ile verimliliği artırma, yüzde 18.01 ile pazarlamaya yoğunlaşma, yine yüzde 18.01 ile teknoloji yenilemeye ağırlık vermeyi planlıyor. Önceki yılın anketinde kendini gösteren AR-GE ise yine yüzde 6.21 gibi anlamlı bir oranda yerini alıyor. Mevcut işi dışında farklı bir işkoluna 2014’te yatırım yapmayı düşünenlerin oranı sadece yüzde 27,44. Bu girişimcilerin yatırım planladığı sektörler arasında “inşaat-konut’ ve “makine’ alanları yüzde 5,04’lük oranları ile birinci sırayı paylaşıyor.”
Denizli Sanayi Odası’nın bin 300 üyesinden 210’unun ankete katıldığı belirtildi.

FI (AÖ/AK) (FOTOĞRAFLI)