Enerji açığı büyük ülkelerin yaygın kullandığı 'yüzey jeotermal ısı pompa sistemleri' artıkTürkiye'de de yaygınlaşacak. Toprağın 25 santimetre altındaki 14-17 derecelik ısıyı alarak binaların ısıtma ve soğutması için kullandıran sistemleri Türkiye'de üreten Canovate Enerji Sistemleri; bugüne kadar çok sayıda otel, fabrika ve AVM'nin elektrik faturasını ortalama yüzde 70 düşürmeyi başardı. Sistemin konutlarda da yaygınlaşacağını söyleyen yönetim kurulu başkanı Ziya Tiryaki, "Otel, AVM, fabrika ve konutlarda tüketilen elektriğin yüzde 80'e yakını ısıtma ve soğutma için harcanıyor.

Biz sistemi kuruyoruz ve yapının ısıtma ve soğutma için enerji kullanımı son buluyor. Böylece elektrik faturası yüzde 70'lerin üzerinde düşüyor. Otel, AVM, sera ve kümeslerde (beyaz et tesisleri) faturayı yüzde 85'e kadar düşürüyoruz" diyor.



ALMANYA GİBİ YAPALIM

"1978'de Yıldız Teknik Üniversitesini bitirdim ve ardından Berlin Teknik Üniversitesi'nde Enerji ve Yöntem Mühendisliği konusunda ihtisas yaptım, orada öğretim görevlisi de oldum. Isı pompaları sistemleri konusunda çalıştım. Ardından, memlekete döndüm veTürkiye'de bu konuda üretim için çaba harcadım. Sonuç olarak Canovate Group Yönetim Kurulu Başkanı Can Gür ile ortaklık kurup üretime başladık. Avrupa'daki yapıların yüzde 80'inden bu sistem kullanılır. Çünkü bu ülkeler enerjide dışa bağımlı. Türkiye'nin de dış ticaret ve cari açığının tamamına yakını doğal gaz ve petrol ithalatından kaynaklanıyor. Bu sistem ülkemizde ısıtma ve soğutma için yaygınlaşırsa doğal gaz ithalatımızın yüzde 60'ına gerek kalmayacak. Çünkü, ısı pompaları ısıyı toprak, su veya havadan bedavaya alıyor.

İSVEÇ, NORVEÇ 40 YILDIR KULLANIYOR

Avrupa'da kuzey ülkeleri (Norveç, İsveç, Finlandiya) 40 yıldır ısı pompası kullanılıyor. DiğerAvrupa ülkeleri ve ABD'de de enerjide dışa bağımlı oldukları için bu sistemi teşvik ederek yaygınlaştırdılar. Bu yönteme 'yüzey jeotermal' deniyor. Toprağın altına boruları döşüyoruz ve suyu oradan dolaştırıyoruz. Dışarıda hava sıfır dereceyken toprağın 25 derece altında sıcaklık 14-17 derece arasında olabiliyor. Her 100 metrede toprakta 4 derece ısı artışı olur. Bu ısıyı, binaların ısıtma ve soğutmasında kullanan teknoloji ile elektrik enerjisinin ısıtma ve soğutmaya harcanmasını sıfırlıyoruz. Tüm binalarda elektiğin ortalama yüzde 70'i ısıtma ve soğutmaya (klima) harcanır ki faturayı şişiren de budur. Doğal gazı da konutlarda yoğun olarak ısıtma ve sıcak su elde etmek için kullanıyoruz. İsı pompası sistemi bunu da ortadan kaldırıyor."

OTELCİLER ÇOK MUTLU

Sistemi uyguladığımız çok sayıda otel var. Mesela Cyristal otellerinin tamamına yakınında ısı pompası sistemi çalışıyor. Porto Bello Hotel, Sunrise Park Resort, İnnova Resort, HotelBelek, Trabzon Novotel'de uyguladık. Sanayi tesisi olarak da Beyçelik ve İSKO'da sistemi kurduk. İstanbul'da en güzel örneklerden biri Cevahir AVM ki, merhum İbrahim Cevahir çok ileri görüşlü bir iş adamıydı. Kendisi sistemi ABD ve Avrupa'da görmüş ve burada uygulamış. Şimdi bazı bankalarla anlaşmalar da yaptık ve sistemin ilk yatırımını kredilendirmeye de başladık. Sistemin amortisman süresi 6 aya kadar düşebiliyor.Avrupa'da bu sistem genellikle ısıtma ağırlıklı Türkiye'de ise hem ısıtma hem soğutma ihtiyacı fazla ve bu yüzden tasarruf çok daha yüksek olabiliyor.

KIŞIN ISITIYOR YAZIN SOĞUTUYOR

Cannovate Group Yönetim Kurulu Başkanı Can Gür, ısı pompalarını yerli üretmenin 12 yıllık bir Ar-Ge ve tasarım süreci sonucu bu noktaya gelebildiğini belirterek, "ÇünküTürkiye şartlarına göre özgün üretim olmalıydı. Kışın ısıtma görevini yapan ısı pompaları, yazın vanasını ters çevirince soğutma görevini yerine getirmeye başlıyor. Böylelikle, ayrıca bir klima sistemine de gerek kalmıyor" diyor. Can Gür, Avrupa'da, ısıtma soğutma pazarının yüzde 80'inin ısı pompalarına geçtiğini belirtiyor ve "ABD'de de her yıl ortalama 800 bin adet ısı pompası satılıyor. Ülkemizi enerjide dışa bağımlılıktan kurtaracak, cari açığı düşürecek, karbon salınımını azaltacak bu sistemin yaygınlaşması için etkin bir devlet politikası şart" diye konuşuyor.

Elektrik faturası hangi yapıda ne kadar düşüyor

Kullanım yeri Enerji tasarruf oranı (%)

Oteller 80

Konutlar 75

Fabrikalar 70

AVM'ler 80

Seralar 70

Kümesler 80

Kamu binaları 70

Okullar 75

Ofisler 75