Hasan KIRMIZITAŞ- Mehmet BULUT/GAZİANTEP, () - GAZİANTEP Ticaret Borsası Başkanı Ahmet Tiryakioğlu, kent ile bütünleşen ve geçen yıl yükselen fiyatı ile gündemden düşmeyen antepfıstığında bu yıl yüksek rekolte nedeniyle fiyatlarda düşüş beklediklerini söyledi. Tiryakioğlu, kuru fıstık hasadının başlamasıyla birlikte fiyatların ortalama yüzde 10 gerilemesini beklediklerini belirterek fiyatları yükselttiğini ileri sürdükleri stokçuların önlenmesi için de yoğun çalışma yürütüldüğünü kaydetti.
Türkiye'de birçok kentte üretilmesine rağmen hem en çok üretimin yapılması hem de işlenmesi nedeniyle antepfıstığı adını alan fıstıkta geçen yıl stokçuların neden olduğu anormal yükselişin bu yıl rekoltenin yüksek olması nedeniyle yaşanmayacağı bildirildi. 'Ben' denilen yaş fıstık hasadının başladığı ve tezgahlarda 14-17 lira arasında satışa sunulduğu kentte, kuru fıstık hasadına ise 1 ay sonra başlanacak.
REKOLTE: 120 BİN TON
Gaziantep Ticaret Borsası Başkanı Ahmet Tiryakioğlu, tarlaların bir yıl nadasa bırakılması nedeniyle geçen yıl çiftçiler tarafından 'yok yılı' olarak kabul edildiğini ve 60 bin ton fıstık hasadı yapıldığını söyledi. Tiryakioğlu, 'var yılı' olan ve yaş olarak hasadına başlanan fıstıktaki durumun kendilerini mutlu ettiğini ve bu yıl beklenen rekoltenin 120 bin ton civarında olacağını ifade etti.
GEÇEN YIL FISTIK YÜZDE 47 ARTTI
Geçen yıl yükselişi ile kamuoyunda geniş yankı uyandıran fıstıkta yüzde 47 fiyat artışı olduğunu anlatan Tiryakioğlu, bunun sebebinin kendilerinin 'stokçu' olarak adlandırdıkları farklı meslek dallarında olan kişilerin yatırım amaçlı olarak fıstığı satın alarak depolamasından kaynaklandığını söyledi. Birçok kişinin yatırım amacıyla aldığı fıstığı depolarda beklettiğini ve piyasada oluşan talep ile fiyatları yükselttiğini anlatan Tiryakioğlu, bu yıl ise Türkiye'nin yanı sıra İran ve ABD'de de rekoltenin yüksek olmasından dolayı benzer bir durumun yaşanmasını beklemediklerini dile getirdi. Stokçuluğun önüne geçilmesi için de Gıda, Tarım ve Hayvancılık Bakanlığı ile işbirliği halinde çalışmalar yürüttüklerini anlatan Tiryakioğlu, fıstıkta bu yıl fiyat artışının aksine yüzde 10 düşüş beklentisi içerisinde olduklarını belirterek şunları söyledi:
"Son 2 yıldır stokçular nedeniyle fıstık fiyatlarında yükseliş var. Ancak bu sene endişe edilecek bir durum yok. Çünkü yeterince Antep fıstığı var ve bu yıl 120 bin ton civarında rekolte bekleniyor. Fıstık fiyatlarındaki yükselişin nedeni de, bu işin spekülasyonunu yapan kişilerden kaynaklanıyor. Fıstığı yatırım aracı olarak gören kasap ve manavların ürünü stoklamasından dolayı fiyatlarda yükseliş yaşanıyor. Bunun önüne geçilmesi için Antepfıstığının mutlaka kayıt altına alınması gerekiyor. Müstahsilden satılırken fıstığın kayıt altına alınması ile stokçuluğun önüne geçilebilir. Başıboş kontrolsüz şekilde ticaret yapanların önüne geçilmesi için Tarım Bakanlığı da çalışmalar yürütüyor. Antepfıstığında geçen sene yüzde 47 fiyat artışının olduğu bir ortamda stokçular, aynı artışı bekleme noktasında bu yıl da fıstığa saldırı gerçekleştirmektedirler. Ancak uyarım bu sene spekülatif olarak stokçuluk yapanlar mutlaka zarar edecekler. Bu konuda oldukça net konuşuyoruz. Çünkü; bizim dışımızda fıstık üreticisi olan İran ve Amerika'da da yüksek rekolte bekleniyor. Haliyle ülkemizde üretilen fıstığın ihracatı söz konusu olmayınca stokçuların spekülatif fiyat yükseltme girişimi karşılık bulmayacaktır. Biz bu yıl fiyatların stabil kalacağını hatta ilerleyen zamanlarda yüzde 10 düşüş olacağını tahmin ediyoruz."
Tiryakioğlu, baklava yapımında kullanılan ve kilosu şu anda 70-80 lira aralığında olan boz iç fıstığın fiyatının da yeni hasat döneminin ardından yüzde 10 düşeceğini ve bunun baklava fiyatlarının da yükselmemesi anlamına geleceğini kaydetti.
BAL: HERKES STOKÇULUK YAPIYOR
Gaziantep Şırahanları ve Fıstıkçılar Sitesi Simsarlar Esnaf Odası Başkanı Enver Bal ise geçmiş yıllarda stokçuluk yaparak karaborsa oluşturularak fıstık fiyatlarının bilinçli olarak yükseltildiğini söyledi. Bu yıl yüksek rekolte nedeniyle antepfıstığında altın yılın yaşandığını anlatan Bal, "Bu yıl fıstık altın yılı ama yıllardır stokçuların yılı olarak geçti. Öyle ki fıstık stokçuların oluşturduğu karaborsa ile 1'e 3 kazandırdı. Öyle ki; doktorundan kuyumcusuna, demircisinden kaynakçısına herkes parasını yatırdığı fıstığın stokçuluğunu yaptı. Bunun önüne geçilmesi noktasında fıstığın kayıt altına alınması şart. Tek sevincimiz bu yıl rekolte yüksek olduğu için stokçuların emellerine ulaşamayacak olması. Fıstık fiyatlarında artış beklemediğimiz gibi ilerleyen günlerde ürün fazlalığından dolayı fiyat gerilemesi bekliyoruz" dedi.
FISTIĞIN FAYDALARI SAYMAKLA BİTMİYOR
Fiyatı ile kamuoyunun gündemine sıkça gelen antepfıstığının insan sağlığına birçok faydası da bulunuyor. Bir avuç fıstık vücudun günlük yağ ihtiyacını, 100 gram fıstık ise vücudun günlük protein, vitamin ve fosfor ihtiyacının yüzde 35'ini karşılıyor. Kolesterol olmayan fıstık aynı zamanda kandaki kolesterol seviyesini düşürerek, kalp hastalığı riskini azaltıyor. Protein bakımından 2, fosfor bakımından ise 4 kat sığır etinden daha üstün olan fıstık, akciğer için iltihap temizleyicisi olarak da kabul ediliyor.

FOTOĞRAFLI