ABD Başkanı Donald Trump, ülkesini Paris İklim Anlaşması'ndan çekme kararı aldığını açıkladı.
"Amerikalı şirketlere, çalışanlara ve vergi mükelleflerine daha adil şartlar sunan bir anlaşma için müzakerelere başlayacağız" diyen Trump, "Paris Antlaşması, iklim değişikliği mücadeleyle değil, diğer ülkelerin ABD'ye karşı ekonomik avantaj kazanmasıyla ilgili bir anlaşma" diye konuştu.
Trump'ın sözleri sonrası, ABD içindeki unsurlar ve Avrupa'dan ardı ardına tepkiler yükseldi. Peki dünyayı bu kadar "ilgilendiren" antlaşmanın detayları neler?
PARİS İKLİM ANTLAŞMASI NEDİR?
Aralık 2015'te Paris'te yapılan 21. Birleşmiş Milletler (BM) İklim Değişikliği Taraflar Konferansı'nda (COP21) onaylanan anlaşma, Nisan 2016'da New York'taki BM Genel Merkezi'nde ABD, Çin ve Türkiye'nin de aralarında bulunduğu 190'dan fazla ülke tarafından imzalanmıştı.
Dünyaya en fazla sera gazı salan ülkeler olan ABD ve Çin'in iklim konusunda ilk defa birlikte bir anlaşmaya imza atması ve yürürlüğe sokması nedeniyle anlaşma tarihi bir adım olarak nitelendirilmişti. Küresel sıcaklık artışını 2 derecenin altında tutmayı hedefleyen metnin, uluslararası anlamda hukuki bağlayıcılığı bulunuyor.
En fazla sera gazı yayan ülkeler ise sırasıyla Çin, ABD, Hindistan, Rusya, Brezilya, Japonya, Endonezya, Almanya, Güney Kore, Kanada ve İran olarak ön plana çıkıyor.
İLK TEPKİ AB'DEN
Avrupa Birliği (AB), ABD Başkanı Donald Trump’ın Paris İklim Anlaşması'ndan çekilme kararına rağmen sürece güçlü bir biçimde devam edileceğini açıkladı.
AP BAŞKANI TAJANI'DEN LATİNCE MESAJ
Avrupa Parlamentosu (AP) Başkanı Antonio Tajani, konuyla ilgili değerlendirmesinde, iki tarafın yaptığı anlaşmanın şartlarına uymak yükümlülüğü olduğunu ifade eden Latince “Pacta sunt servanda” ifadelerini kullandı.
BM: HAYAL KIRIKLIĞI
Birleşmiş Milletler (BM) ABD'nin Paris İklim Anlaşması'ndan çekilme kararını hayal kırıklığı olarak nitelendirdi. BM Genel Sekreter Sözcüsü Stephane Dujarric, ABD Başkanı Donald Trump yönetiminin Paris İklim Anlaşması'ndan çekilme kararı üzerine gazetecilere yaptığı açıklamada, ABD'nin kararının, sera gazı emisyonunun azaltılması ve küresel güvenliğin artırılması amacıyla sergilenen çabalar için büyük bir hayal kırıklığı olduğunu belirtti.
ABD'NİN BM DAİMİ TEMSİLCİSİNDEN TRUMP'A DESTEK
ABD'nin BM Daimi Temsilcisi Nikki Haley, yaptığı yazılı açıklamada, kararı destekleyerek Trump'ın ülkedeki istihdama çok fazla yük bindiren bu "kusurlu anlaşmadan" geri çekilerek ABD'nin çıkarlarını savunduğunu belirtti. ABD'nin çevrenin korunmasında lider olmaya devam edeceğini vurgulayan Haley, "Çevrenin korunması konusunda standartlarımızın çok uzağında olan ülkeleri memnun etmek için ekonomimizi tehlikeye atmayacağız" ifadesini kullandı.
İTALYA, FRANSA VE ALMANYA'DAN ORTAK TEPKİ
İtalya, Fransa ve Almanya, ABD'nin Paris İklim Anlaşması'ndan çekilme kararını esefle karşıladıklarını bildirdi. ABD Başkanı Donald Trump'ın Beyaz Saray'da düzenlediği basın toplantısında açıkladığı, ülkesinin, Aralık 2015'te mutabakatına varılan, Nisan 2016'da imzalanan Paris İklim Anlaşması'ndan çekilme kararına, Avrupa Birliği'nin üç büyük ülkesinden ortak tepki geldi.
OBAMA DA FIRSATI KAÇIRMADI
Eski ABD Başkanı Barack Obama, halefi Donald Trump'ın ABD'yi Paris İklim Anlaşması'ndan çekme kararına tepki gösterdi. Obama yaptığı yazılı açıklamada, Paris İklim Anlaşması'nın dünya genelinde düşük karbon seviyesine ulaşmak için ilk küresel anlaşma olduğu vurgulandı.
MACRON: ABD'YE SIRTIMIZI DÖNMEYECEĞİZ
Fransa Cumhurbaşkanı Emmanuel Macron, ABD'nin Paris İklim Anlaşması'ndan çekilme kararına ilişkin, "ABD tüm dünyaya sırtını döndü fakat Fransa ABD'ye sırtını dönmeyecek." dedi.
ABD'DEKİ YEREL YÖNETİMLER DE TEPKİLİ
New York eyaletinin Valisi Andrew Cuomo, Twitter'dan yaptığı açıklamada, anlaşmadan çekilmeyi "umursamaz" olarak nitelendirip, "Washington'ın sorumsuz eylemlerine rağmen New York eyaleti Paris anlaşmasına bağlıdır." ifadesini kullandı.
TRUMP'TAN LİDERLERE TELEFON
ABD Başkanı Donald Trump'ın, Almanya Başbakanı Angela Merkel, Fransa Cumhurbaşkanı Emmanuel Macron, İngiltere Başbakanı Theresa May ve Kanada Başbakanı Justin Trudeau'yu arayarak ülkesini neden Paris İklim Anlaşması'ndan çektiğini anlattığı bildirildi.
Açıklamada, Trump'ın her bir lidere Paris anlaşmasından ABD'yi neden çektiğini şahsen açıkladığı belirtilerek, "Başkan, görevinin ilk aylarında bu konuyla ilgili dürüst ve yapıcı tartışmaları sebebiyle dört lidere de teşekkür etti" ifadesine yer verildi.
ABD'nin Transatlantik ittifakına bağlı kalmayı sürdüreceği ve çevreyi koruma çabalarını güçlendireceğine işaret edilen açıklamada, ABD'nin emisyon seviyesini düşürme ve temiz enerjiye dayalı teknolojiler geliştirme çabalarına da vurgu yapıldı.
ABD'NİN CEO'LARI DA TEPKİLİ
Elektrikli otomobil üreticisi ve enerji depolama şirketi Tesla'nın CEO'su Elon Musk, Twitter üzerinden yaptığı açıklamada, "İklim değişikliği gerçek. Paris (anlaşmasından) çekilmek Amerika veya dünya için iyi değil." ifadelerini kullandı. Musk ayrıca, Trump'ın ekonomi konseyinden de ayrıldığını bildirdi.
Eğlence endüstrisi devi The Walt Disney Company'nin CEO'su Robert Iger de Trump'ın danışmanlık konseyinden ayrılan bir başka yönetici oldu. Iger, Twitter hesabından, "Paris anlaşmasından çekilme nedeniyle prensip olarak Başkan'ın konseyinden istifa ettim" mesajını paylaştı.
ABD'nin en büyük yatırım bankalarından Goldman Sachs'in 2006'dan bu yana CEO'su olan Lloyd Blankfein, Haziran 2011'den itibaren ilk kez Twitter'dan paylaşımda bulundu. Paris İklim Anlaşması'ndan çekilme kararının ABD'nin aleyhine olduğunu vurgulayan Blankfein, "Bugünkü karar, çevre ve ABD'nin dünyadaki lider pozisyonu için bir gerilemedir." açıklamasını yaptı.
ABD'li teknoloji devi Google'un CEO'su Sundar Pichai de Twitter'daki açıklamasında, kararın kendisini hayal kırıklığına uğrattığını ifade ederek, "Google, daha temiz ve refah bir gelecek için sıkı çalışmaya devam edecektir." yorumunu aktardı.
ABD'nin en büyük enerji şirketlerinden General Electric'in CEO'su Jeff Immelt, Twitter'daki paylaşımında söz konusu kararın kendisi için hayal kırıklığı olduğuna işaret ederek, "İklim değişikliği gerçek. Şimdi, endüstri liderlik yapmalı ve hükümete bel bağlamamalı." ifadelerine yer verdi.
KÖMÜR ENDÜSTRİSİNDEN TRUMP'A DESTEK
Kentucky Kömür Birliği (KCA) ise Trump'ın Paris İklim Anlaşması'ndan ABD'yi çekme kararını destekledi.
KCA Başkanı Tyler White, yaptığı açıklamada, Trump'ın selefi Barack Obama ve hükümetinin ABD Kongresinin onayını almadan Paris İklim Anlaşması'nı müzakere ettiğine dikkati çekti.
White, Paris anlaşmasının Amerikan halkını ve ülkenin rekabet gücünü riske attığını savundu.
Obama döneminde 8 yıl hükümet politikaları nedeniyle kömür endüstrisinin olumsuz etkilendiğini öne süren White, "Parisanlaşması ABD'de enerji egemenliğine karşı bir engeldi." değerlendirmesinde bulundu.
Ülkenin en büyük üçüncü kömür üreticisi eyaleti konumunda bulunan Kentucky'nin kömür sektöründe 2011'den bu yana 25 binden fazla istihdamın yok olduğu tahmin ediliyor.
