Sebile ÇETİN/BURSA, () - ULUDAĞ Üniversitesi (UÜ) Tıp Fakültesi Tıbbi Mikrobiyoloji Anabilim Dalı Öğretim Üyesi Doç.Dr. Melda Sınırtaş, hava sıcaklığının yükselmesi ile birlikte artmaya başlayan bakterilere, bağırsak rahatsızlığı ve diyarelere karşı korunmak için el temizliğine dikkat edilmesi gerektiğini söyledi. Türkiye’de el temizliği konusunda yeterli veri bulunamadığını belirten Doç.Dr. Sınırtaş, "Çocuklar için el yıkamayı öğretecek bilgisayar oyunları, ödül yöntemi kullanılabilir. Görsel basında bu konuda etkili. Sanatçıların el yıkamaya çıkması dikkat çekici olabilir. Kuru araştırma, veriler yerine ilgi çekici görseller yapılmalı" dedi.
UÜ Tıp Fakültesi Tıbbi Mikrobiyoloji Anabilim Dalı öğretim üyesi Doç.Dr. Melda Sınırtaş, diyarenin artması ile el yıkama konusunda halkı  uyararak, dünya genelinde ölüme yol açan hastalıklar arasında ilk iki sırada alt yolunum yolu enfeksiyonları ve diyarenin yer aldığına dikkat çekti. El yıkamanın günlük yaşaımda kişinin kendisi ve çalışma ortamındaki diğer kişilerin sağlığı koruduğunu belirten Doç.Dr. Sınırtaş, hijyen eğitimi ve el yıkamanın geliştirilmesinin bu hastalıklardan korunma yollarından birisi olduğunu ifade etti. 
TOPLU YERLERDE MUSLUK ELLE KAPATILMAMALI
Türkiye’deki el yıkama araştırması sonuçlarına göre, unutma, musluk veya el yıkanacak ortamdan uzak olunması, zaman bulamama, ihtiyaç hissetmemenin yer aldığını söyleyen Doç.Dr. Sınırtaş, hasta ile ilgilenen ve gıda ile çalışan kişilerin el temizliğine dikkat edilmesi gerektiğini vurguladı. Özellikle AVM’ler de gıdaların konulduğu ve yeniden toplanan tepsilerin ne kadar yıkandığının bilinmediğine dikkat çeken Doç. Dr. Melda Sınırtaş, AVM’ler gibi toplu alanlarda kullanılan tuvaletlerde muslukların, bakterilerin yeniden ele geçmemesi için havlu ya da el kullanmadan kapatılması gerektiğini dile getirdi.
TÜRKİYE’DE VERİ BULUNMUYOR
Dünyada el yıkama oranın yüzde 60 olduğunu fakat Türkiye’de gerçek bir veri bulunmadığını dile getiren UÜ. Tıp Fakültesi Tıbbi Mikrobiyoloji Anabilim Dalı Öğretim Üyesi Doç. Dr. Melda Sınırtaş, el yıkamada dikkat edilmesi gerekenleri şöyle anlattı:
"El yıkama öncesinde takı ve mücevherler çıkartılır. Akan suyun altına eller ıslatılarak, sıvı sabun avuç içine alınır. Bilekler, avuç içi, parmak araları, tırnakların kenarları, uçları iyice köpürtülerek yıkanır ve durulanır."
ARAŞTIRMA YERİNE İLGİ ÇEKİCİ GÖRSELLER OLMALI
El yıkama oranın en iyi bir yemek şirketi, AVM’ler, okul ve yuva çağındaki çocuklarda yapılacak gözlemlerle doğru tespit edilebileceğini vurgulayan Sınırtaş, "Çocuklar için el yıkamayı öğretecek bilgisayar oyunları, ödül yöntemi kullanılabilir. Görsel basında bu konuda etkili. Sanatçıların el yıkamaya çıkması dikkat çekici olabilir.  Araştırma, veriler yerine ilgi çekici görseller yapılmalı. Eğitimlerin ardından ailelerde çocuklarını takip etmeli. Sağlık kuruluşlarında da çalışanların el temizliğini yeterince ve doğru uygulaması meslek risklerini azaltırken, hastane enfeksiyonlarını azaltmanın en etkili ve en ucuz yöntemi" diye konuştu. 
HASTANE ÇALIŞANLARI DA EL TEMİZLİĞİNE DİKKAT ETMELİ
Hastaneler sıvı sabun ve alkol bazlı el antiseptiği kullanıldığını hatırlatan Doç.Dr. Melda Sınırtaş, hastane çalışanları içinde şu uyarılarda bulundu:
"Alkol bazlı el antiseptiği size vakit kazandırıyor. Ama hastane ortamında bazı alanlarda alkol bazlı el antiseptiği yerine sıvı sabun kullanılmalı. Örneğin kan, hasta materyali, proteinli yapı bulaştığından mutlaka el yıkanmalı. Bir hastanın tansiyonunu ölçüp, dosyasını okuduysanız el antiseptiğini kullanabilirsiniz."
KATI SABUN KULLANIRKEN DİKKAT
Katı sabun kullanımına karşıda uyarılarda bulunan Sınırtaş, "Katı sabun üzerinde mikroorganizma barındırabiliyor. Bizim mikroorganizmalarımız sabunun üzerine yapışır. Siz ellerinizi yıkadığınızı zannederken aslında mikroplu bir sabunla yıkarsınız. Ev ortamında katı sabun kullanılabilir fakat, hastane, okul, AVM’lerde kesinlikle katı sabun kullanılmamalı. İki, üç kişilik bir ailede bir banyo, bir de mutfakta katı sabun olması yeterli. Ama 15 kişilik bir ailede 1 katı sabun varsa soru işareti oluşabilir" diye konuştu.
SIVI SABUN ŞİŞE YIKANMADAN TEKRAR DOLDURULMAMALI
Sıvı sabunlarında da kullanılan şişenin bittikten sonra yıkanıp kurutularak doldurulması gerektiğinin altını çizen Doç.Dr. Melda Sınırtaş, üst üste sıvı sabun konulduğunda da şişede mikroorganizma üreyebildiğini ekledi.

FOTOĞRAFLI