Türkiye’de yılda 200 bin kişi, kalp krizi nedeniyle yaşamını yitiriyor. Yalnızca ileri yaş hastalığı olmaktan çıkan kalp sorunları, genç yaşlarda da hızla artıyor.
Trafik kazalarını 30’a katlayan kalp krizinin en temel nedeni, sağlıksız beslenme ve hareketsiz yaşam. Kalp hastalıklarında genetik faktörlerin de etkisi büyük. 

Bunun için ailesinde ani ölüm hikayesi bulunanların daha dikkatli bir yaşam sürmesini öneriliyor. İşte kalp sağlığınıza 2 farklı başlıkla yaklaşan ve bireysel durumunuzu değerlendirmenize imkan tanıyan detaylı bir test...

KALP KRİZİ RİSKİ TESTİ 

Testin bu bölümü Memorial Şişli Hastanesi Kalp ve Damar Cerrahisi Bölüm Başkanı Prof. Dr. Bingür Sönmez tarafından hazırlanmıştır.

1) Sigara içiyor musunuz?

A- Evet 
B- Hayır 
C- Yeni bıraktım 
D- Çok önce bıraktım 
E- Ara sıra içiyorum

Sigara içiyorsanız, ciddi bir kalp damar hastası adayısınız.

2) Menopozda mısınız?

A- Evet 
B- Hayır 
C- Genç yaşta girdim 
D- Hormon tedavisi kullanıyorum

Yanıtınız evet ise ve erken yaşta menopoza girdiyseniz; kalp hastalıkları bakımından riskli bir dönemdesiniz.

3) Doğum kontrol hapı kullanıyor musunuz?

A- Evet 
B- Hayır

Yanıtınız evet ise; kalp damarlarınızda pıhtılaşma meylinin artacağını unutmayın.

4) Spor yapıyor musunuz?

A- Evet 
B- Hayır 
C- Ayda bir 
D- Haftada bir 
E- Her gün

Kandaki kötü kolesterolünüzün yakılması için 5 kilometreyi 45 dakikada tempolu şekilde yürüyün.

5) Günde kaç saat çalışıyorsunuz?

A- 15 saatten fazla 
B- 15 saat 
C- 12 saat 
D- 8 saat

İş ve meslek konusunda hiçbir zaman beceri ve olanaklarınızı zorlamayın. Özellikle aile şirketlerinde yaşanan kalp krizi sorunları genç yaşta ölümlere neden olabileceğini unutmayın ve sınırlarınızı aşmayın.

6) Kaç saat uyuyorsunuz?

A-10 
B- 8 
C- 6 
D- 4

Kalp ve damar sağlığınız için günde 6 - 8 saat uyuyun.

7) Ailenizde kalp hastalığından erken yaşta ölüm var mı? (40 yaş altı)

A- Evet 
B- Hayır

Aile hikayenizde erken kalp hastalığı varsa, diyabet ve yüksek tansiyon hastası iseniz 30, değilseniz 40 yaşından sonra düzenli kontrole gidin.

8) İyi huylu kolesterolünüz ne düzeyde? ( HDL)

A- 40’ın altında 
B- 40-60 arası 
C- 60 üstü

HDL yükseldikçe kalp hastalıklarına yakalanma ve kalp krizi riskiniz azalır.

9) Kötü Huylu kolesterolünüz ne düzeyde? ( LDL)

A- 100’ün altında 
B- 100-150 arası 
C- 150’nin üzerinde

Eğer risk faktörleriniz varsa, LDL kolesterolünüzün 100 mg/dl’nin altında tutulması şarttır.

11) Diyabetiniz var mı?

A- Evet 
B- Hayır

Kalp krizi nedeniyle ani ölüm şeker hastalarında 6 kat daha sık görülür.

12) Tansiyon değerleriniz yüksek mi? (12/8)

A- Evet 
B- Hayır

Tansiyon değerleriniz 12/8’in üzerindeyse, kalbin çalışma yükü arttığı için kalp duvar kalınlıklarında meydana gelen artış kişiyi kalp yetmezliğine götürür.

13) Kan yağlarınızı  ne sıklıkla ölçtürüyorsunuz?

A- Yılda bir 
B- 5 Yılda bir 
C- Hiç ölçtürmüyorum

Aile geçmişinizde kalp hastası  varsa, şişmansanız, diyabet veya yüksek tansiyon hastasıysanız, sigara kullanıyorsanız 30, değilseniz 40 yaşından sonra şu testleri yaptırın: Total kolesterol, HDL (iyi huylu kolesterol), LDL (kötü huylu kolesterol), tigliserid ve kan şekeri. Kan yağları dışında düzenli olarak yüksek tansiyonunuzu ölçtürün. Koroner kalp hastalığından korunmak için hekim tavsiyesiyle birinci guruptakiler 30, ikinci guruptakiler 40 yaşından sonra günde 100 mg aspirin almalıdır.

BESLENME TESTİ 

Testin bu bölümü Memorial Şişli Hastanesi Kilo Kontrolü Merkezi'nden Diyetisyen Yasemin Sancak tarafından hazırlanmıştır.

1) Aşırı kilolu veya obez misiniz?

A- EVET 
B- HAYIR

Obezite kalp damar hastalıkları riskini iki kat artırmakta, diyabet hastalarında ölüm oranlarını % 80’e çıkarmaktadır.

2) Bel çevreniz kadınsanız 80 ve erkekseniz 94 cm’nin üzerinde mi?

A- EVET
B- HAYIR

Bel çevresinin bu değerleri geçmesi, obezitenin neden olduğu hastalıklara yakalanmak için yüksek risk oluşturur.

3) Günde kaç çay kaşığı tuz tüketiyorsunuz?

A- 0-1 
B- 0-2 
C- 2’nin üzeri

Günlük tuz tüketiminiz 2 çay kaşığını aşıyorsa, kalp ve damar hastalıkları açısından risk grubundasınız demektir.

4) Sıklıkla sakatat ve şarküteri ürünleri tüketiyor musunuz?

A- Haftada birden fazla 
B- Haftada bir 
C- Ayda bir 
D- Daha az

Sakatat ve şarküteri ürünleri; içerdikleri kolesterol miktarı bakımından damar tıkanıklıklarına neden olduğu için hiç tüketilmemelidir.

5) Haftada kaç yumurta yiyorsunuz?

A- 4’den fazla 
B- 2-3 
C- Bir ya da hiç

Anne sütünden sonra ikinci örnek protein olan yumurta haftada 2-3 kez tüketilmelidir. Hiç tüketilmemesi, vücudun kolesterol dengesini olumsuz etkiler.

6) Haftada ne kadar kırmızı et tüketiyorsunuz?

A- 3’den fazla
B- 1-3 
C- Hiç

Kırmızı et, kolesterol hastaları için haftada 2, sağlıklı kişiler için haftada 2-3 kez tüketilmesi gereken bir besindir. Etteki yararlı kolesterol, kalp hastalıkları riskini azaltır.

7) Şeker, pirinç ve beyaz ekmeği sıklıkla tüketiyor musunuz?

A- EVET 
B- HAYIR

Obezite artışına neden olan bu besinlerin tüketimi sınırlandırılmalı; tam tahıllı ekmek, kahvaltılık gevrek, esmer pirinç ve kepekli makarna tüketilmelidir.

8) Haftada ne kadar alkol tüketiyorsunuz?

A- 6-7 Kadehten fazla 
B- 4-5 Kadeh 
C- 2-3 Kadeh

Haftada 7 kadehten fazla alkol tüketimi, kilo alımına neden olduğu için dolaylı olarak kalp ve damar hastalıkları üzerinde olumsuz etki yapar.

9) Günlük meyve ve sebze tüketiminiz ne kadar?

A- 5 Porsiyondan az 
B- 5 -7 Porsiyon 
C- 7 - 9 Porsiyon 
D- Daha fazlası

Günde 5 porsiyonun altında sebze ve meyve tüketimi, kalp ve damar sağlığı açısından risklidir.

10) Meyve sebzelerin kabuklarını soyarak mı yiyorsunuz?

A- Evet 
B- Hayır

Yanıtınız hayır ise; kalbe giden damarların sağlığı için yeterli posa alımının çok önemli olduğunu unutmamalısınız. Sebze ve mevyeleri mümkün olduğunca kabuklu tüketmelisiniz.

11) Besinleri pişirirken kızartma ve kavurma yöntemlerini kullanıyor musunuz?

A- Evet 
B- Hayır

Yanıtınız evet ise; kalp hastalıkları açısından risk grubundasınız.

12) Tereyağı ve margarin kullanıyor musunuz?

A- Kahvaltıda
B- Yemeklerde 
C- Hamur işlerinde 
D- Az miktarda kullanıyorum

Hayvansal yağları az miktarda kullanmak sizi riskten kurtarmaz. Hayvansal yağ tüketiminiz haftada bir tatlı kaşığı tereyağını geçmemelidir.

13) Günde kaç adım attığınızı biliyor musunuz?

A- 10 bin ve fazlası 
B- 5 bin 10 bin arası 
C- 5 binden az 
D- Bilmiyorum

Yanıtınız D ise; sağlıklı yaşam için günde 10 bin adım atılması gerektiğini önemsemelisiniz.

14) Sürekli oturarak mı çalışıyorsunuz?

A- 12 saaten fazla 
B- 8 saat 
C- Daha az

Yanıtınız A ise; uzun ve hareketsiz oturmanın kan şekeri dengesi ve kalp damar sağlığı açısından risk oluşturduğunu bilmelisiniz.

15) Kilo vermek için şok diyet yapıyor ya da mucize ilaç kullanıyor musunuz?

A- EVET 
B- HAYIR

Haftada 0.5-1.0 kilodan fazla ağırlık kaybetmeyi hedefleyen diyetler; kas, sıvı ve elektrolit kaybına neden olarak, bir kas olan kalbi ölümcül şekilde etkileyebilir.

16) Ayda ne kadar kurubaklagil tüketiyorsunuz?

A- 2’den az 
B- 2 - 4 
C- 4’den fazla

Yanıtınız A ise kalp sağlığınız için çok önemli fitokimyasallardan uzak kalıyorsunuz demektir. Kurubaklagilleri haftada 1-2 kez tüketmeye çalışın.

17) Günlük kuruyemiş tüketiminiz ne kadar?

A- Bir kase 
B- Bir avuç 
C- 2 Ceviz veya fındık ya da 10 badem 
D- Hiç tüketmiyorum

Hiç tüketmiyorsanız bunun yanlış olduğunu bilmeli ve yağlı tohumların günlük beslenmedeki önemini hatırlamalısınız.

18) Ayda kaç kez fast food ve kızartma tüketiyorsunuz?

A- 4’ten fazla 
B- 2-3 
C- 1 veya daha az

Eğer yanıtınız A ise kalp hastalıkları açısından risk altındasınız demektir.

19) Haftada ne kadar balık tüketiyorsunuz?

A- Hiç tüketmiyorum 
B- 1-2 C. 2 ve üstü

Eğer yanıtınız A ise; balık tüketiminin azlığının omega-3 yetersizliğine neden olduğunu bunun da kalp sağlığı için tehlike oluşturduğunu aklınızdan çıkarmayın.

20) Hergün soğan sarımsak tüketiyor musunuz?

A- Evet 
B- Hayır

Yanıtınız hayır ise soğan ve sarımsak tüketiminin kalp sağlığı açısından önemini dikkate alarak, bu besinleri her gün tüketmeye özen gösterin.

21) Günlük çay tüketiminiz ne kadar?

A- Hiç 
B- 3 - 5 
C- 3’ten az 
D- 5’ ten fazla

Günde 3-5 bardak açık çay içmek; içindeki kateşinler antioksidan özellik gösterdiği için kalp sağlığına olumlu etki yapar.  

22) Bitter çikolata tüketiyor musunuz?

A- Evet 
B- Hayır

Bitter çikolata, damarlarda kolesterol birikimini önler, kalp krizi ve inme riskini azaltır.