İstanbul Büyükşehir Belediyesi Kültür A.Ş, Osmanlı’da terör konusuna ayna tutan ve 89 sayfalık tahkikat raporu ışığında Sultan II. Abdülhamid’e düzenlenen en önemli suikastın perde arkasını anlatan bir kitap yayımladı.

Prof. Dr. Haluk Selvi tarafından hazırlanan Sultan’a Suikast isimli kitap, 21 Temmuz 1905 Cuma günü Yıldız Camii önünde gerçekleştirilen ve 23 kişinin ölmesine, 58 kişinin de yaralanmasına sebep olan bombalı suikastı daha önce hiçbir yerde yayımlanmamış belgeler ışığında okuyucunun dikkatine sunuyor. Sultan II. Abdülhamid dönemi terör olaylarını ayrıntılı bir şekilde ortaya koyan kitap, prestij boy ve 280 sayfa olarak Kültür A.Ş. Yayınları Araştırma Serisi arasından çıktı.

BELGELERLE ANLATILIYOR

Abdülhamid döneminin karakterini ve faklı unsurların uluslararası boyutta nasıl örgütlendiklerini gösteren Sultan’a Suikast, bu düşüncelerin gerçek delillerini ortaya koyması açısından son derece önemli belgeler sunuyor.

Kitapta yer alan bilgilere göre eserin konu edindiği rapor, 1000 sayfa olup özeti 89 sayfa olarak Sultan’a sunuluyor. 1905 yılı itibariyle Ermeni komitelerinin uluslararası alanda örgütlenme boyutlarını, İstanbul’da örgüt yapılanmalarını açıkça ortaya koyan bu rapor, terörün hedefini, uluslararası yapılanmasını ve gayesini ortaya koymuş olması yönüyle günümüze ışık tutuyor.

Prof. Dr. Haluk Selvi’nin kitapta yaptığı değerlendirmeye göre Sultan II. Abdülhamid’e düzenlenen suikastlar içinde en önemlisi ve amacına en çok yaklaşanı, 21 Temmuz 1905 Cuma günü Yıldız Camii önünde gerçekleştirilen, 23 kişinin ölmesine, 58 kişinin de yaralanmasına sebep olan bombalı suikasttı. Suikastın kimler tarafından nasıl planlanarak, hangi yöntemlerle gerçekleştirildiği üzerine Osmanlı Zaptiye Nezareti tarafından başlatılan tahkikat sonunda ve Sultan II. Abdülhamid’in bizzat emirleriyle kurulan inceleme heyeti tarafından hazırlanan raporla bu eylem bütün ayrıntılarıyla ortaya çıkarılmıştır.

Bu tahkikatın sonunda bin sayfalık bir rapor hazırlanmış ve olayın en küçük teferruatına kadar aydınlanması sağlanmıştır. Bu bin sayfa rapor dışında bir de padişaha, uluslararası kamuoyuna ve Avrupa ülkelerinin dışişlerine sunulmak üzere, olayı yine teferruatı ile anlatan 89 sayfalık bir rapor daha hazırlanmıştır. Bu rapor farklı dillere tercüme edilerek, Osmanlı Devleti’ne karşı gerçekleştirilen saldırılar ve komitelerin gerçek niyetleri hakkında dünya bilgilendirilmeye çalışılmıştır.

Sultan’a Suikast adlı kitap, üç bölümden oluşuyor. İlk bölümde, Prof. Dr. Haluk Selvi’nin kaleme aldığı yazıda Osmanlı Devleti’nde Ermenilerin durumu, Sultan II. Abdülhamid döneminin şartları, Ermeni terörü ve Sultan II. Abdülhamid’e yapılan suikastın anlatımı yer alıyor.

1905 'TE BİR SUİKASTİN NASIL İNCELENDİĞİ ORTAYA ÇIKIYOR

Kitabın ikinci bölümünde ise suikasta dair ek raporla birlikte 89 sayfa hazırlanmış olan tahkikat raporunun günümüz Türkçesine sadeleştirilmiş şekli bulunuyor. Böylece raporun açık bir şekilde okur tarafından anlaşılması sağlanmış. Bu rapor, 1905 yılında bir suikastın nasıl incelendiğini, sanıkların nasıl sorgulandığını ve en küçük ipuçlarının nasıl takip edildiğini, İstanbul’da atlı araba sürücülerinin teşkilatlarını ve hayatını, uluslararası örgütlerin bir padişah suikastını nasıl planladıklarını, Avrupa Devletlerinin bu olaya müdahil olma isteklerini ortaya koyuyor.

Kitabın son bölümü olan üçüncü bölümde de raporun orijinal baskısı ve birebir çevirisi bulunuyor. Son bölümde ayrıca raporun ekinde bulunan, görsellere de yer verilmiş.