AKDENİZ Üniversitesi Gerontoloji Bölümü ve İbrahim Şencan Gerontoloji Merkezi Başkanı Prof. Dr. İsmail Tufan, Türkiye'de özellikle yaşlı yalnız kadınların yaşadığı konutların genelde virane olduğunu belirterek bunun modern Türkiye imajına yakışmadığını söyledi.
Prof. Dr. Tufan, 2000 yılında başlatılan 'Yaşlılık Atlası' kapsamında Türkiye genelinde 35 bin yaşlının durumunun izlendiğini aktardı. Bu çalışmada en dikkat çekici noktalardan birinin, yaşlı yalnız kadınların yaşadıkları evler olarak karşılarına çıktığını belirten Prof. Dr. Tufan, yaşlı kadınların yüzde 30'a yakınının 'virane' evlerde yaşadığını kaydetti.
'Virane hanelerde dulluk' denilince akla yaşlı kadınların geldiğini, kadınların ortalama ömrünün daha uzun olduğunu belirten Prof. Dr. Tufan, dulluğun yaşlılıkta büyük bir sorun olduğunu, virane haneler deyince de ilk etapta yaşlı kadınlarla karşılaşıldığını kaydetti.
Prof. Dr. Tufan, "Hiç, ama hiç modern Türkiye imajına yakışmıyor. Değiştirilmesi gereken, hatta zorunlu olan durumları gören bir insan olarak gönlüm ve aklım, bu görüntülerle uyuşamıyor ve uyuşmaması da gerekiyor" dedi.
HER İL VE İLÇEDE VAR
Bu kötü konutların aslında kimseye yabancı olmadığını, bilinen ama üzerinde konuşulmayan bir konu olduğunu kaydeden Prof. Dr. Tufan, "Bizim bilinen tabularımızdan biridir. Hane, bu viranelere eklenmiş iyimser bir sözcüktür. Bunlara hane demek, hane kelimesine hakaret, insan onuruna saygısızlıktır. Türkiye'nin her yerini gezdim. Gerçekten her ilini gördüm, binlerce yaşlıyı evinde ziyaret ettim. Tam 13 yıldan beri karış karış dolaştığım ülkemizin viraneleri, her ilde, her ilçede var" dedi.
Prof. Dr. İsmail Tufan, yaşlıların yaşam koşullarıyla ilgili şunları anlattı:
"İçinde tuvaleti, suyu olmayan, toprağın üzerine serilmiş, bir zamanlar kilim olduğu anlaşılan bir eleği andıran çaputun üzerine uzanmış, bakıma muhtaç yaşlı insanı gördüğünüzde, insanlığınızdan utanabilirsiniz."
YAŞLILARA UYGUN YUVA
Artık 'fakirhane, virane' gibi kelimelerin geride bırakılması, yaşlılara bu çağın şartlarına uygun konutlarda yaşaması gerektiğine işaret eden Prof. Dr. Tufan, "İçinde sıcak su, yaşlının durumuna uygun banyo ve odalar, ısıtma tesisatı, rahat hareket edebileceği bariyersiz evler inşa etmemiz ve bunu ülke çapında düşünmemiz gerekiyor. Böyle bir hedefi önümüze koyarsak, bugünden yarına değil ama kabul edilebilir bir vadede, herkesin memnun kalacağı, kimsenin vicdanen sıkıntı duymayacağı yaşam alanları yaratabilir, yaşlılara güzel yuvalar ortaya çıkmasına yardımcı olabiliriz" diye konuştu.