Saffet YENİGÜN/KEMER (Antalya), () - 'ÇOCUK gelinler' olayının toplumsal kültür için olağanlaştırıldığını savunan Uzm. Dr. Levent Kayaalp, maniciler tarafından yazılan türkülerin küçük yaşta evliliğe teşvik ettiğini belirterek, bu tezine, "15 yaşında da Nazife de Hanıma doyum olur mu' türküsünün sözlerini örnek gösterdi.
Türk Pediatri Kurumu'nun, 50'nci kongresi, Antalya'nın Kemer İlçesi'ndeki Rixos Sungate Hotel'de 'Çocuk Gelinler ve Çocuk Anneler' temalı oturumla başladı. Kongrenin açılış oturumunda konuşan Türk Pediatri Kurumu Başkanı Prof. Dr. Fügen Çullu Çokuğraş, kürsüye madenci baretiyle çıktı. Konuşmasına, Soma'daki maden faciasını hatırlatarak başlayan Prof. Dr. Çokuğraş, herkesin son 1 haftadır Soma'da yaşanan facianın acısını, yüreklerinde hissederek yaşadığını söyledi.
'18 YAŞINA KADAR HERKES ÇOCUKTUR'
Türkiye'deki 'çocuk gelin' ortalamasının yüzde 30- 35 olduğunu belirten Prof. Dr. Çokuğraş, bu oranın doğu ve güneydoğu illerinde yüzde 42.5- 59 olarak saptandığını kaydetti. Birleşmiş Milletler Nüfus Fonu'nun Türkiye'deki çocuk gelinler raporuna göre, 2008 yılında yapılmış evliliklerde 18 yaş altı evliliklerin toplam evliliklerin yüzde 28'ini oluşturduğunu vurgulayan Prof.Dr. Çokuğraş, 18 yaşında evlenenlerin oranının ise yüzde 11 civarında olduğunu anımsattı. Türkiye'nin 'Çocuk Hakları Sözleşmesi'ni kabul ettiğine dikkati çeken Prof. Dr. Çokuğraş, "Türkiye'de sosyoekonomik nedenlerden dolayı yapılan bu evliliklerin önemli kısmı resmi nikâhlı olmayıp, dini nikâhla gerçekleşmektedir. Bu durum eğitimini tamamlayamamış, vücudunu tanıyamadan evlenen gelinin hayatını daha da karartmaktadır" dedi.
MANİCİLERİN YAZDIĞI TÜRKÜLER ERKEN EVLİLİĞE TEŞVİK EDİYOR
'Çocuk psikiyatrist gözüyle çocuk anneler' konusunu aktaran Uzm. Dr. Levent Kayaalp ise sunumunu türküler ve niniler eşliğinde yaptı. Maniciler tarafından yazılan türkülerin küçük yaşta evliliğe teşvik ettiğini savunan Dr. Kayaalp, '15 yaşında da Nazife de Hanıma doyum olur mu' türküsünün sözlerini örnek gösterdi. Dr. Kayaalp, "Bu türkü, 'Nazife Hanıma yazık ettiler' şeklinde sona eriyor. Muhtemelen manicilerin düzenlediği, gerçekte olmuş olayın bir şekilde yazılıp, köylerde söylenmesiyle oluşmuş bir türkü. Bu da olayın kültürümüzde ne kadar sıradanlaştığını gösteriyor. Biz de ergenliğe girmiş kız çocuklarının evlenebileceği noktasında yaygın bir kanaat var. Ergenliğe giren bir kızın bir erkeğe partner olabileceği düşünülüyor" diye konuştu.
ÇOCUK GELİN-ÇOCUK İSTİSMARI
Çocuk Sağlığı ve Hastalıkları uzmanı ve CHP Mersin Milletvekili Prof. Dr. Aytuğ Atıcı da 'Çocuk anneler ve çocuk gelinler'le ilgili Türkiye'deki son durumu anlattı. Nazım Hikmet'in 'Ürkek bir serçe gibi eğme başını, Kaldır başını ve dimdik dur, Bu senin değil ülkemin ayıbı, Hırpalanmış yerlerinden öperim çocuk' mısralarıyla sunumuna başlayan Atıcı, erken yaşta evlendirilip daha sonra yaşamına son veren çocuk gelinlerle ilgili verileri paylaştı. Çocuk gelinleri 'çocuk istismarı' olarak değerlendirdiklerini belirten Atıcı, durumun gelenekselleşmiş ve hatta kurumsallaşmış toplumsal bir davranış haline geldiğini kaydetti.
KIZ ÇOCUKLARI CİNSEL VE EKONOMİK SÖMÜRÜ NESNESİ
Erken evlilik rakamlarının çelişkili olduğunu kaydeden Atıcı, şöyle konuştu:
"Dünyada gelişmekte olan ülkelerde her yıl 10-12 milyon kız çocuğunun erken yaşta evlendirildiği düşünülmektedir. Konuyu Türkiye özelinde ele aldığımızda ise çok çelişkili rakamlar çıkmaktadır. Aileler suç olduğu için çocuk evlilikleri gizlemekte, hükümetler ise oy kaygısı ve prestij kaybı korkusuyla sağlıklı veri elde etmemektedir. Avrupa'da erken evliliğin değerlendirildiği bir araştırmada Türkiye yüzde 14'le ikinci sırada. Erken evliliklerin yüksek oranda görüldüğü ülkelerin gelişmişlik düzeyi düşük. Ekonomik zorluklarla birlikte kadına karşı olan mevcut bakış açısıyla da kız çocukları birer cinsel ve ekonomik sömürü nesnesi haline getirilmiş durumda. Erken evlilikler denildiğinde, karşımıza çoğunlukla 'çocuk gelinler' çıkmaktadır."
TÜİK'in verilerine göre evli kız çocuğu sayısının evli erkek çocuğu sayısına oranla yaklaşık 14 kat daha fazla olduğunu aktaran Atıcı, erkek çocuklarından 102'sinin, kız çocuklarından 1604'ünün boşandığını, sorunun rakamsal olarak daha ağır biçimde kız çocuklarının etrafında yoğunlaştığını kaydetti.
50. Türk Pediatri Kongresi, 30 Mayıs'ta sona erecek.
SY(SU/AK) (FOTOĞRAFLI)
