Felat BOZARSLAN/DİYARBAKIR, () - SİİRT'te Botan Çayı üzerindeki Alkumru Barajı nehir yatağında meydana gelen ve 6 kişinin hayatını kaybettiği olayla ilgili bölgede incelemelerde bulunan Diyarbakır İnşaat Mühendisleri Odası Başkanı Turan Kapan, olayın işletme hatasından kaynaklandığını söyledi. Kapan, "Maksimum düzeyde enerji üretimi yapılırken gerekli tedbirlerinin yeterince alınmadığını düşünüyoruz. Botan'da çok ciddi bir ihmal var" dedi.
Olayının ardından Diyarbakır İnşaat Mühendisleri Odası'ndan bir heyet bölgeye giderek incelemelerde bulundu. Baraj sularının etkili olduğu yaklaşık 10 kilometrelik alanda incelemelerde bulunduklarını ancak Alkumru Barajı'na gidemediklerini belirten Diyarbakır İnşaat Mühendisleri Odası Başkanı Turan Kapan, olaya yeterli güvenlik önlemi alınmamasının neden olduğunu düşündüklerini söyledi. Bölgede ciddi bir ihmal olduğunu belirten Kapan, "Uyarı tabelaları var ama yeterli değil. Biz dün o bölgede yıllardır yaşayan insanlarla görüştük. Bugüne kadar siren sesi duyulmadığını söylediler. Belli bir kesimde anons yapılmış olabilir" dedi.
"VADİ DOLAMBAÇLI, YÜKSELEN SUYU GÖRMEK İMKANSIZ"
Bölgedeki incelemeleri sırasında baraj sahasına giremediklerini, ancak kapak arızası olabileceğini sanmadıklarını belirten Turan Kapan, "Kapağın açılabileceği kısımda su seviyesi yüksek değildi ve hava yağışlı değildi. Zaten bu barajları işleten özel sektör topladığı suyu kolay kolay harcamaz, enerji üretiminde kullanır. Maksimum düzeyde enerji üretimi olunca su seviyesi de yükselmiş" dedi.
Turan Kapan, tüketimin fazla olduğu dönemde enerjinin daha pahalı olduğunu anlatırken şunları söyledi:
"Zaten enerjiyi depolayamıyorlar. Yani üretimden sonra enerjiyi iletmeleri lazım. Böyle durumlarda maksimum düzeyde üretim yapılıyor. Daha önce orada bu tür olaylar olmuş ve can kayıpları yaşanmış. Vadinin güzergahı çok dolambaçlı olduğu için, orada bulunan insanların yükselen suyu görmesi imkansız. Siren sistemi yeterli değilse, sesli uyarıcı sistem kurulmalı. Gezici sistemle bunu yapmaları gerekiyor. Orada büyük bir ihmal var. Daha çok işletme boyutu ve enerji ile ilgili kapak kopması olabilir diye düşündük. Ama öyle bir şey yok. Kirazlı bölgesine kadar giderek baktık."
"YASAK BÖLGE DİYE BİR ŞEY YOK"
Turan Kapan, maksimum üretim için tribünlerin çalıştırılmasıyla barajdan bırakılan suyun nehir yatağında su seviyesini yükselttiğini anlattı. Kapan, şöyle dedi:
"Sanıyorum ki enerji tribünlerinin çalıştırılması ile ilgili su seviyesinin yükselmesi durumu oluşmuş. Maksimum düzeyde enerji üretimi olmuş. O baraj enerji amaçlı yapılmış. Gerekli önlemlerin alınması gerekiyor. Hafta sonu insanların oraya piknik yapmaya gittiği bilindiği halde maksimum düzeyde enerji üretilmesi çok yanlış. Bunlar kar etme amaçlı işletmeler. Yasaklı bölgeden söz ediliyor ancak, yasaklı bölge diye bir şey yok. Kendi ihmallerinin olduğunu düşünüyorum. Elbette enerji üretebilirler ama önlemler alınmış olsa bu kadar insan ölmezdi."
"10 KİLOMETRELİK ALANDA SİREN SİSTEMİ GÖRMEDİK"
Baraj sahasında 10 kilometrelik alanı tamamen gezdiklerini belirten Kapan, "Uyarıcı tabelalar var. Ancak 10 kilometrelik alanda siren sistemi görmedik. Görgü tanıklarına da sorduk. Daha önce de su bırakıldığı zaman ses alınmadığını söylediler. Baraj kısmında siren olabilir. Ama bu da yeterli değil" dedi.
Turan Kapan, Alkumru Barajı'na giremediklerini, Kirazlı Barajı'nın ise tribünlerine kadar gittiklerini, kapak açılma olayını görmediklerini anlattı. Olayın işletme ve enerji üretimi ile ilgili olduğunu düşündüklerini belirten Kapan, sözlerini şöyle tamamladı:
"Kapak açılması olayı doğru bir şey değil. Bu mümkün değil. Enerji üretmek için suyu toplayan bir şirketin suyu bırakması mümkün değil. Mevsim de kapak açılmasına müsaade etmez. Maksimum düzeyde enerji üretimi durumu olabilir. Bu tamamen işletmenin ihmalidir. Bu olaylar daha önce yaşanmış. Buna göre önlemler alınmalıydı. Bilim ve teknoloji insanların yararına kullanılmalıdır. Bunlar mühendislik yapılarıdır. Kâr amacı güden anlayışa teslim olarak, bilim ve tekniği insanların canına mal olacak şekilde kullanmışlar. İşletme ihmali olduğunu düşünüyoruz. Yapısal bir kaza olduğunu düşünüyoruz."

FOTOGRAFLI