Yaprak KOÇER/SAMSUN, () - İSTANBUL’dan sonra Samsun’da yapımına başlanan deprem erken uyarı sisteminde, 20 istasyondan 6'sının inşası tamamlandı. Bölgede Kuzey Anadolu Fay Hattı'nda meydana gelen sismik hareketler istasyonlar tarafından kaydedilip Kandilli Rasathanesi'ne aktarılmaya başlandı.
Boğaziçi Üniversitesi Kandilli Rasathanesi ve Deprem Araştırma Enstitüsü tarafından hazırlanan proje kapsamında 2012 yılında Samsun Valiliği, Samsun İl Afet ve Acil Durum Müdürlüğü arasında işbirliği protokolü imzalanmasının ardından Türkiye'nin ikinci deprem erken uyarı sisteminin inşasına geçen yıl başlandı. Birinci derece deprem bölgesi olan Samsun’un Ladik İlçesi’ne geçen yıl, sismografların bulunduğu kabin istasyonlarından 6’sı yapıldı. İstasyonlar bölgede Kuzey Anadolu Fay Hattı’ndaki sismik hareketleri kaydedip Kandilli Rasathanesi’ne aktarmaya başladı. Proje kapsamında, başta Ladik olmak üzere, fay hattına paralel olarak Samsun'un Havza İlçesi ve Amasya’nın Taşova İlçesi'ni de kapsayan 27 kilometrelik alanda toplam 20 ölçüm cihazı (istasyon) yerleştirileceği belirtildi.
İLK YIKICI DALGAYI 8 SANİYE ÖNCE HABER VERECEK 
Proje hakkında bilgi veren Boğaziçi Üniversitesi Kandilli Rasathanesi ve Deprem Araştırma Enstitüsü Ulusal Deprem İzleme Merkezi Müdürü Jeofizik Yüksek Mühendisi Dr. Doğan Kalafat, erken uyarı sisteminin 2015 yılında tamamlanıp faaliyete geçmesini planladıklarını söyleyerek, 5 ve üzerindeki büyük depremler oluştuktan sonra ilk yıkıcı dalgalar ulaşmadan yaklaşık 8 saniye önce sistemin uyarı vereceğini belirtti.
Sistemin kurulmasının amacının ağırlıklı olarak mühendislik yapılarda deprem sonrası çevre zararının ve can kaybının en aza indirilmesini sağlamak olduğunu söyleyen Dr. Kalafat, "Sistemde depremin ilk yıkıcı dalgaları gelmeden önce hızlı tren, santraller, boru hatları gibi yerlerde sistemlerinin kapanması sağlanarak yangın gibi ikinci zarar oluşturabilecek durumların oluşması engellenmeye çalışılacak" diye konuştu.
İSRAİL'DE KULLANILAN YÖNTEMİN BENZERİ UYGULANDI
Kuzey Anadolu Fay Hattı’ndaki erken uyarı sisteminde özel bir yöntem kullanıldığını dile getiren dr.Doğan Kalafat, "Bugün İsrail’de kullanılan bir yöntemin bir benzeri de Kuzey Anadolu Fayı üzerinde uygulanacak. Buna sismik duvar deniliyor. Bir profil boyunca aralıklarla istasyonlar yerleştiriliyor" dedi.
DEPREM TEHLİKESİ OLAN BİR FAY
Kuzey Anadolu Fayı'nın deprem tehlikesi olan büyük bir fay olduğuna dikkat çeken Dr.Kalafat, "Bu fay hattı, 50-60 yıllık periyotlarda büyük depremlerle enerjisini boşaltıyor. Dolayısıyla Kuzey Anadolu Fayı'na yakın önemli büyük şehirlerde bu tür tedbirlerin alınması gerekir. Samsun ili de Kuzey Anadolu Fayı'na çok yakın olduğu için birçok tesisi de barındırdığı için önemli" diye konuştu.
DEPREM SONRASI İKİNCİ BİIR FELAKETİN ÖNÜNE GEÇİLECEK
Erken uyarı sistemi sayesinde büyük depremler öncesinde başta enerji doğalgaz hatlarında, barajlarda, petrol dolum tesisleri, santraller ve sanayi kuruluşlarında enerji kesimini sağlanıp deprem sonrasında olası patlama, yangın gibi ikinci bir afet olayının meydana gelmesinin engellenmesi planlanıyor.

YK(MS/SS) (FOTOĞRAFLI)