Mustafa SARIİPEK / ORTACA (Muğla), () - MUĞLA'nın Ortaca İlçesi Dalyan Mahallesi'ndeki dünyaca ünlü İztuzu Plajı'nın sembolü olan caretta caretta'lar suların erken ısınmasıyla normal sezondan 15 gün önce çiftleşip, yumurtalarını erken bırakmaya başladı. 24 Nisan'dan bu yana 6 yuvalama gerçekleştiği bildirildi.
Genelde Dalyan Kanalı'nın denizle birleştiği alana çok yakın mesafede bulunan Köyceğiz'in Çandır Mahallesi'ndeki Alagöl Mevkisi'nde çiftleşen deniz kaplumbağaları yumurtalarını da yaklaşık 500 metre ilerideki İztuzu kumsalına bırakmaya başladı. Pamukkale Üniversitesi (PAÜ) Fen Edebiyat Fakültesi Biyoloji Bölümü Öğretim Üyesi ve Deniz Kaplumbağaları Araştırma ve Kurtarma Rehabilitasyon Merkezi (DEKAMER) Müdürü Prof. Dr. Yakup Kaska, "Çiftleşme genelde Mayıs ayının ilk haftasında olur ama bu sene su erken ısınınca çiftleşme de erken oldu. Çiftleşmeden 15 gün sonra da yumurtlama gerçekleşir. İlk yuvamız 24 Nisan'da oldu. Bu güne kadar 6 yuvayı belirleyip kayıt altına aldık" dedi.
'YUMURTLAMAK İÇİN DOĞDUKLARI KUMSALA GELİRLER'
Bölgede dünyaya gelen dişi kaplumbağalardan hayatta kalmayı başaranların, 25 yıl sonra yumurtlamak üzere İztuzu'na geleceklerini belirten Prof. Dr. Kaska şu bilgileri verdi:
"Caretta Carettalar yuva yapmak için doğdukları kumsala gelirler. 25 yıl önce burada yumurtadan çıkan bireylerden dişi olan yavrular artık birer yetişkin oldular ve çiftleşip yumurtlamak için İztuzu'na gelecekler. Takibimiz altında olanlar var. Mutlaka burada yumurtadan çıkan ve geri dönen bir dişiye rastlayacağımızı tahmin ediyorum" diye konuştu.
GEÇEN YIL REKOR YUVALAMA GERÇEKLEŞTİ'
Geçen yıl, son 25 yıldaki en yüksek yuvalamanın gerçekleştiğini de hatırlatan Prof. Dr. Kaska, "Önceki yılların en yüksek yuva sayısı 370'lerdeydi. Geçen yıl bu rakam 522 yuvayla rekor kırdı. Yuvalamada 3 yılda bir dalgalanma olur. Bu nedenle de bu seneki yuva sayısını tahmin etmek zor" dedi.
MS(AÖ/COŞ) (FOTOĞRAFLI)
DİŞİ BİRKAÇ KEZ ÇİFTELEŞEBİLİR
Caretta carettaların boyları 115 ile 150 santim, ağırlıkları ise 70 ile 90 kg arasında değişiyor. 25- 30 yıl arasında erginleşen dişiler, yumurtadan çıktıkları kumsaldan başka yere yumurta bırakmayıp, çiftleşmek için koylar ile durgun gölleri tercih ediyorlar. Çiftleşmek için Dalyan'da en önemli yer olan Alagöl'de suyun 18- 20 derece olması yeterli ve bir bakışta 5- 10 kaplumbağanın çiftleştiğini görmek mümkün. Çiftleşme sonrasında yumurtanın etrafına kabuk yapımı ve yumurtanın hazırlanması için geçen süre 2 hafta. Tenis topu büyüklüğündeki yumurtalarını arka ayaklarını kullanarak açtığı çukurlardan birine gömen kaplumbağaların birden çok yuva açması ise yumurtaların hem hangi çukurda olduğunun belli olmaması hem de de nem oranını kontrol ederek en uygun yeri seçiyor olması. Bir seferde 80 ile 100 arasında yumurta bırakan dişi bazen birkaç kez çiftleşebiliyor ve o zaman da yumurta sayısı 300- 500'e çıkabiliyor. Kuluçka süresi yaklaşık 60 gün. Yumurtadan çıkan yavruların yüzde 70 ancak denize ulaşırken bunların da binde 2- 3'ü ancak erginliğe ulaşabiliyor.
