Ali Ekber ŞEN-İbrahim MAŞE/MERSİN,()-MERSİN Esnaf ve Sanatkarlar Odaları Birliği Başkanı Talat Dinçer, Suriyelilerin kural tanımaz işletmeler açtığını, 200'ün üzerinde esnafın haksız rekabet sonucu kepenk kapatmak zorunda kaldığını söyledi.
Mersin'de ülkelerindeki iç savaştan kaçan kayıtlı 36 bin 234, kayıt dışı ise 15 bin Suriyelinin bulunduğu belirtilirken, bu rakamın 200 bine kadar dayandığı da ileri sürüldü. Geçimlerini sağlamak için denetimsiz işyeri açan ve düşük ücretle çalışan Suriyeler tarafından 3 ayda  250 işyeri açılırken, 200'ün üzerinde esnaf kepenk kapattı. Haksız rekabete sigortasız ve ucuza çalıştırılan Suriye vatandaşlarının sayısı da eklenince, ilk defa Mersin'deki işsizlik oranı Türkiye ortalamasının üstüne çıktı. Polis ve jandarma bölgesinde Suriye uyruklu şahısların karıştığı suç sayısı ise 486 oldu. Bu suçların 227'sinin ise kaçakçılık olması dikkat çekti.
SURİYELİLER AÇIYOR, MERSİN ESNAFI KAPATIYOR
Mersin Esnaf ve Sanatkarlar Odaları Birliği Başkanı Talat Dinçer, Suriyeli vatandaşların kural dışı işletme açtığını belirterek, 200'ün üzerinde esnafın haksız rekabet sonucu kepenk kapatmak zorunda kaldığını söyledi. Restorandan tatlıcıya, kasaptan manav ve fırına kadar bir çok işletmenin Suriyeliler tarafından işletildiğini kaydeden Dinçer, "Suriyeli vatandaşlar Çalışma Genel Müdürlüğü'nden izin almadan, bir çoğu burada oturma izni, geçici ikametgah tezkeresi almadan herhangi bir vergi kaydı, belediye ruhsatı, meslek kuruluşlarına kayıtlarını yapmadan çalışmaya başladılar. Tabi bunlar bu çalışmayı yaparken, Mersin'de faaliyet gösteren esnaf sanatkarlarımız büyük bir sıkıntıya girdi. Çünkü piyasada haksız bir rekabet ortamı oluştu ve bu iş yerleri maalesef kural dinlemez bir şekilde açıldı. Durum böyle olunca da esnaf ile Suriye vatandaşları arasında hem ticari anlamda hem de insan ilişkileri anlamında büyük bir sıkıntı doğdu" dedi.
Suriyeli vatandaşların iş yeri açmasına karşı olmadıklarını ifade eden Dinçer şöyle devam etti:
"Mersinli esnaf ve sanatkarlar bir işyeri açarken bir çok kriterlere uyuyor. Suriye'den gelen vatandaşlarımız ise hiçbir kurala uymadan işyeri açıyor. Ne ustalık belgesi alınıyor, ne meslek kuruluşlarına kaydı yapılıyor. Aramızda büyük haksız rekabet ortamı doğuyor. Bu nedenle Suriyeliler de aynı kriterlere uysun ve eşit şartlarla ticaret yapsın. Ancak bu şekilde bir kuralsızlık Mersin piyasasını allak bullak etti. Suriye Platformu'ndan aldığımız bilgiye göre Mersin'de 200 bin Suriyeli yaşıyor. Resmi kayıtlara baktığımızda 30-35 bin civarı bir Suriyelinin kayıtlı olduğunu ifade ediliyor. Birçok esnafımızın iş yerleri yağmalanıyor, hırsızlık ve kapkaççılık olayları oluyor. Ayrıca Suriye plakalı araçlar kurallara uymuyorlar. Ne kırmızı ışığı dinliyorlar ne radarı dinliyorlar ne farklı bir trafik kuralını. Vatandaş, Suriye plakalı bir aracı emniyete ihbar edemiyor çünkü Arapça bilmediği için plakasını okuyamıyor. Valiliğe bunla ilgili bir düzenleme yapılmasını, bu araçlara Türk insanının anlayacağı dilde geçici plaka sistemi kurularak araçların kayıt altına alınmasını ilettik."
İŞSİZLİK ORANI TÜRKİYE ORTALAMASININ ÜSTÜNE ÇIKTI
Mersin Ticaret ve Sanayi Odası Başkanı Şerafettin Aşut da, işsizlikte 2013 verilerine göre 9,7 olan Türkiye ortalamasının Mersin'de Suriyelilerin gelmesiyle 12,4 olduğunu kaydetti. Aşut, şu değerlendirmeyi yaptı:
"Mersin'de işsizlik ortalaması yıllardır Türkiye ortalamasıyla hemen hemen aynı oranlarda seyrediyordu. Ancak, ilk kez yüzde 3'lük bir artış ile Türkiye ortalamasının üstüne çıkıldı. Hiçbir zaman Mersin işsizliği Türkiye ortalamasının üstüne çıkmamıştı. Bunu kayıt altına alma şansımız yok ama Suriyelilerin bu oranda mutlaka etkisi olmuştur. 'Bu işin içinde Suriyeliler yok' deme şansına sahip değiliz. Ancak sorun bu masum insanların buraya gelmesi değil. Yasaların uygulanmaması ve denetimlerin olmamasıdır. Önemli olan bu insanların kontrollü şekilde buraya getirilmesi ve kontrol altında tutulmalarıdır. Küçük esnaf konusunda büyük sıkıntılar var."


FOTOĞRAFLI