(Ayrıntılar eklendi.)
İSTANBUL, 29 Mayıs () - Merkez Bankası, tüketici güvenindeki zayıflama ve bireysel kredi borçlarındaki gerilemenin 2014 yılında cari işlemler dengesinde iyileşme olacağına işaret ettiğini belirtti. Merkez Bankası'nın "Finansal İstikrar Raporu"nda, mevduatta dövize kayışın büyük hesaplarda yoğunlaştığına dikkat çekildi.
Merkez Bankası Başkanı Erdem Başçı, raporun önsözünde, gelişmiş ülke merkez bankalarının para politikalarındaki normalleşme sürecinin, küresel sermaye akımları üzerinde etkili olmaya devam ettiğine işaret ederek, "Gelişmekte olan ülkelerin, Fed’in faiz artırımları ile 2015 yılında yeni bir safhaya girmesi beklenen söz konusu süreci dikkate alarak finansal istikrarı güçlendirmeleri önem arz etmektedir" dedi.
"Yapılan değerlendirmeler çerçevesinde, ülkemizde finansal istikrara ilişkin gelişmelerin şematik yansımasına yukarıdaki makro gösterimde yer verilmiştir" denilen raporda şu değerlendirmeye yer verildi:
"Buna göre son altı aylık süreçte, küresel ekonomideki olumlu yönde gelişme sınırlı olurken, küresel piyasalardaki iyileşmenin görece daha güçlü olduğu görülmektedir. Aynı dönemde yurt içi göstergelerden kamu kesimi ve yurt içi ekonomideki gelişmeler finansal istikrara olumlu yönde katkı sağlamıştır. Diğer taraftan, özellikle yurt içi piyasalardaki dalgalı seyir ve cari açığın yüksek seyretmesi yılın ilk çeyreğinde finansal istikrara olumsuz etki yapmıştır."
YÜKSELEN FAİZ HANE BORÇLARINI SINIRLADI
Merkez Bankası raporunda, tüketici güvenindeki zayıflama ve yükselen kredi faizlerinin yanında, taksitli alışverişe getirilen sınırlamalara dikkat çekilerek," Başta bireysel kredi kartı bakiyeleri ve taşıt kredileri olmak üzere hanehalkı yükümlülük büyümesini sınırlarken, kur hareketleri hanehalkı varlıklarını güçlendirmiştir" denildi.
Bireysel kredi kartlarında taksitli bakiyelerin, taksitli bakiyeler içinde ise daha uzun vadeli borçların payının gerilediğine işaret edilen raporda, uzun vadeli borçların payındaki gerilemenin aşamalı olarak bir süre daha devam etmesinin beklendiği vurgulandı ve şu değerlendirme yapıldı:
"Tüketici kredilerinin mevcut eğilimi, 2014 yılında cari dengede belirgin bir iyileşme olacağına işaret etmektedir."
DÖVİZİ PARASI OLANLAR ALDI
Döviz kurlarındaki yükselmeye paralel olarak döviz mevduatında meydana gelen yükselmelere de dikkat çekilen raporda, döviz mevduatlarındaki büyümenin ağırlıklı olarak "büyük montanlı" hesaplardan kaynaklandığına ve hanehalkının genel tasarruf eğilimini yansıtmadığı vurgulandı ve şöyle denildi:
"Ayrıca, döviz tasarruf mevduatındaki artışta, 2013 yılı ikinci yarısından itibaren artmaya başlayan para takası işlemlerinin önemli bir etkisinin bulunduğu, söz konusu etki hariç bırakıldığında liradan dövize mevduat geçişinin daha sınırlı olduğu değerlendirilmektedir."
GENÇLER DAHA LÜKS KONUTLARA GEÇİYOR
Merkez Bankası raporunda bir başka dikkat çekici nokta da, konut kredisindeki artışların gençlerin mevcut konutlarından daha lüks konutlara geçiş için yaptıkları borçlanmadan kaynaklandığına işaret edildi. Rapordaki "Türkiye’de Konut Kredilerinin Mikro Dinamikleri" isimli çalışmada şöyle denildi:
"Konut kredilerinde yaşanan talep artışının daha çok orta alt ile orta gelirli ve 35 yaş altı kişilerden kaynaklandığı, söz konusu gelir gruplarında düşük segment konut değerlerinden yüksek segment konut değerlerine geçiş yaşandığı sonucuna varılmaktadır."
YÜKSEK FAİZ VE KUR BANKA KÂRLARINI AZALTTI
Son dönemde faiz oranları ve döviz kurlarında yaşanan dalgalanmaların bankacılık sektörünün karlılığının yanı sıra sermaye yeterlilik oranını da olumsuz etkilediğine işaret edilen raporda, "Ancak, söz konusu oran yasal ve hedef rasyoların üzerinde kalmaya devam etmiştir" denildi.
Sermaye akımlarında görülen dalgalanmalara rağmen bankacılık sektörü dış borçlarını uygun maliyetlerle yenileyebildiklerinin de altı çizilen raporda, "Dış kaynaklara erişimde zorlukların yaşanması halinde, bankaların yeteri kadar yabancı para likit varlığa sahip olduğu değerlendirilmektedir" görüşüne yer verildi.
(OSS)
