ANTALYA'nın Akseki İlçesi'nde kuzu göbeği (morchella conika) mantarı toplama mevsimi başladı. Kilosu 600- 800 lira arasında alıcı bulan kuzu göbeği mantarı, İsviçre, Fransa, İtalya, Almanya, Belçika ve İskandinav ülkelerine satılıyor.
Geleneksel Çin tıbbında şifa kaynağı bitkiler arasında yer alan, bağırsak ve mide hastalıklarını tedavi amaçlı olarak kullanılan kuzu göbeği mantarı, Akseki'de köylülerin gelir kapısı oldu. Nisan- mayıs yağmurlarıyla çam, meşe, gürgen, dişbudak, elma ve ceviz ağaçlarının dibinde yetişen kuzu göbeği mantarını toplayan köylüler, kurutarak kilosunu 600 ile 800 TL'ye varan fiyatlarla satıyor. Akseki'de yaşayan emekli Cemil Manav, 1 haftada 10 kilogram yaş kuzu göbeği mantarı topladığını söyledi. Kuzu göbeğinin genelde çam ve köknar ağaçlarının diplerinde bulunduğunu belirten Manav, topladıkları mantarı evde ipliğe dizerek kurutmaya bıraktıklarını anlattı.
KURUSU 800 TL, YAŞI 70 TL
Kuruyan kuzu göbeği mantarın kilosunu 600- 800 liradan arasında sattıklarını anlatan Manav, yaş kuzu göbeği mantarının ise kilosunun 65 ile 70 TL'den alıcı bulduğunu dile getirdi. Kuzu göbeği mantarının İsviçre, Fransa, İtalya, Almanya, Belçika ve İskandinav ülkelerine ihraç edildiğini vurgulayan Cemil Manav, "Türkiye genelinde kuzu göbeğini toplayan bazı firmalar ihraç ediyor. İsviçre, Danimarka, İsveç ve Norveç'te kuzu göbeği ilaç sanayinde kullanılıyor. Paris'te ise zengin mutfaklarında özel menü olarak servis ediliyor. Biz burada elde yaş ya da kuru olarak satıyoruz" diye konuştu.
KÖKÜNDEN SÖKMEYİN
Taşlıca Mahallesi'nde oturan 88 yaşındaki Mustafa Yalçın ise geçmiş yıllara göre kuzu göbeği mantarının daha az yetiştiğini söyledi. Bunun temelinde yağışların azalması, erken ve bilinçsizce toplanmasının bulunduğunu anlatan Mustafa Yalçın, şöyle dedi:
"Akseki'nin dağlarında, ormanlarında yetişen kuzu göbeği nisan ve mayıs aylarında çıkar. Bölge sakinleri mantarın nerelerde yetiştiğini çok iyi bilir. Mantar yağmurun ardından çıkar. Yağmursuz havada çıkmaz. Ancak pek çok kişi bilinçsizce kökünden sökerek topluyor. Bu yanlış bir toplama şekli. Bir sonraki sene mantarın yeniden yetişmesi için 15 Nisan'dan önce kesinlikle toplanmaması gerekiyor. Yine kökünde de sökmemek lazım. Aksi halde bir sonraki yıl mantar olmaz."
İSTANBUL'DAN SATIN ALMAYA GELDİ
İstanbul'dan Akseki'ye mantar satın almak için gelen Rifat Özcan, kurutulmuş mantar aldığını kaydetti. Anadolu'nun farklı yerlerinde ve Akseki çevresinde kuzu göbeği mantarının bolca yetiştiğini anlatan Özcan, şöyle konuştu:
"Bu yıl yaş mantar bulamadık. Bu nedenle kurutulmuşunu almak zorunda kaldım. Kuzu göbeği çok lezzetli ve besleyicidir. Herkesin tatması gereken bir lezzet. Ben çok seviyorum. Her yıl imkanlarım ölçüsünde birkaç kilo alıyorum. Bu nedenle İstanbul'dan buraya kadar geldim."
KUZU GÖBEĞİ MANTARI
'Morchella' cinsine ait olan kuzu göbeği mantarı, ortalama 5- 15 santimetre boyunda, kremden koyu kahverengiye kadar değişen renklere sahip. Bal peteğini andıran şapkasıyla kolayca diğer mantar türlerinden ayırt edilebilen kuzu göbeğinin üremesini sağlayan sporları, askus adı verilen bir kese içinde bulunuyor. Bu keseden atılan sporlar uygun sıcaklık ve nemde toprakta çimlenerek mantarı meydana getirir. Kuzu göbeği mantarının dünyada yaklaşık 30 türü biliniyor.

AÇ(SU/İD) (FOTOĞRAFLI)