Mehmet DOĞANER/ERDEMLİ (Mersin), () - MERSİN'in Erdemli İlçesi'nde bulunan Alata Bahçe Kültürleri Araştırma İstasyonu, bölgeye ve ilçeye özgü olarak yetişen limon ve mandarin çeşitlerini Gıda Tarım ve Hayvancılık Bakanlığına bağlı Tohum Tescil Sertifikasyon Müdürlüğü'nde tescilletti.
Alata Bahçe Kültürleri Araştırma İstasyonu bölgenin en üstün verim ve kalitesine sahip turunçgil ürünlerinden 4'ü limon 2 tanesi mandarin olmak üzere toplam 6 çeşit için Gıda Tarım ve Hayvancılık Bakanlığına bağlı Tohum Tescil Sertifikasyon Müdürlüğü'ne tescil başvurusunda bulundu. Yapılan değerlendirme sonucu Erdemli'ye özgü limon ve mandarine çeşitleri yöresel isimleriyle tescil edildi. Alata Bahçe Kültürleri Araştırma İstasyonu Müdürü Dr. Davut Keleş, daha önce yapılması gereken çalışmalarının şu anda kurum tarafından yapıldığını söyledi. Keleş, "Bu tescilleneme ile turunçgile marka değeri kazandırılması yolunda çok önemli adım atılmış oldu. Yurt dışına ihraç edilen ancak marka tescili yapılamadığı için yeterli rekabet gücü oluşturamayan ürünlerden başta Lamas, Kütdikenli, Yediveren ve İnterdonato çeşitleri Gıda Tarım ve Hayvancılık Bakanlığı tarafından tescili yapılarak hem ülkemizde hem de dünyada bir marka ürün haline gelmesinin önünün açıldı" dedi
Tescilin sadece limonda yapılmadığını aynı zamanda iki adet de mandarin çeşidinin tescilinin yapılarak marka haline getirildiğini ifade eden Keleş şunları söyledi:
"Şimdiye kadar yurt dışına yapılan limon ihracatında tüm limonlar küt diken olarak gönderiliyordu. Karşıdaki alıcı da farklı farklı ürünleri küt dikenli olarak görüyordu. Müdürlük olarak bu ürünleri tescil ettirirken de halkın kullandığı yerel isimlere sadık kalarak tescilini yaptırdık. Örneğin 'Yediveren' limonunun ismini orijinal adı ile bölgenin ilk ihraç ürünü olan İnterdonato limonun ismini yerel halkın konuştuğu 'Enter' ismi ile tescil ettirdik. Limon denilince ilk akla gelen dünyaca ünlü Lamas limonunu yine aynı adla yani adıyla tescilini yaptırdık. İhracatta Lamas limonu Türk markası olarak tescillenmiş oldu. Böylece limonları orijinal isimleri ihraç etmenin önü açıldı. Türkiye'nin limon üretiminin yüzde 65'ini tek başına gerçekleştiren ve ülke ekonomisine büyük katkı sağlayan ve limonun başkenti Erdemli'nin kendi ismi ile bir çeşidi yoktu. Küt diken limonundan geliştirilen çeşidin ismi de 'Erdemli33' adıyla tescili yaptırıldı. Bu da bölgedeki limon yetiştiricilerinin ürünlerini ihraç ederken önlerinin açılmasına sebep olacaktır. Bir ürünün markalaşması için olmazsa olmazlarından olan tescilleme işlemleri kurumumuz tarafından yapılmıştır ve markalaşmanın temeli oluşmuştur. Özellikle ihracatta geliri artırıcı ve bölge çiftçisinin gelirine katma değer oluşturacak çok önemli bir unsur."
Son yıllardaki Türkiye'nin turunçgil ihracatına bakıldığında mandarinde önemli ihracat kalemlerinin başında yer aldığına dikkat çeken Keleş, bunlardan da Klemantin ve Satsuma mandarinin ön planda yer aldığını söyledi. Klemantin mandarinde geliştirilen çeşide Toros Kırmızısı, Satsuma'da da olgunlukta meyve kabuğu sarıya dönmesinden dolayı da bunun adını da 'Sarıca' olarak tescil ettirildiğini dile getiren Keleş, tescil işleminin ihracatçının önünü açacağı için üreticiye olumlu yönde yani gelir artışı olarak yansıyacağına inandıklarını bildirdi.
Turunçgil Çeşit Geliştirme Projesi'ni yürüten Dr. Güçer Kafa ise, "Türkiye yıllardır yurt dışına narenciye ihraç ederken öz markası olmadan ihracatını yapıyordu. Özellikle yurt dışında Lamas limonu çok tutulan bir çeşit olarak bilinmesine rağmen tescili yoktu. Artık Türkiye bu limon çeşidini ihraç ederken üzerine 'Lamas Made in Turkey' tescil damgasını vuracak. Bu da ülkemizin ihraç mallarında markalaşmayı ön plana çıkartacak"diye konuştu.

MD(AŞ/BK/AK) (FOTOĞRAFLI)