Gerekçe olarak da "Protestoları teşvik etmek, fitne çıkarmak, güvenlik güçlerine direnmek, ateş açmaya çalışmak' olarak gösterilmişti.
İdam kararının onaylanmasının ardından İran 'Bu Suudilere pahalıya mal olur' tehdidinde bulunmuş ancak Suudi yönetimi infazları gerçekleştirmişti.
Peki, idamlar sonrası pek çok topraklarında çok sayıda Suudi temsilciliği ateşe verip, Ortadoğu'da Şii'leri ayaklandıran İran ne kadar masum?
Haber 7 yazarı Taha Dağlı, İran'ın idam karnesini yazdı;
İran, Suudi Arabistan vatandaşı Şii liderin idamına tepki olarak büyükelçilik, konsolosluk binalarını yaktı, Ortadoğu’daki bütün Şiileri sokağa döktü.
Peki Şii lider Nemr’in idamına gelene kadar yakın ama çok yakın geçmişe bir göz atalım, Tahran’ın idam karnesinde neler var, görelim.
2 SÜNNİ GENÇ İDAM EDİLDİ
19 Aralık’ta yani Şii liderin idamından tam bir hafta önce İran’da 2 Sünni vaiz idam edildi. Belucistan kentinde ehli sünnet faaliyetleri yürüten 2 Sünni genç, 2010’dan bu yana cezaevindeydi. İdam gerekçesine gelince. Bu iki kişi Müslüman din adamıydı ama İran onları Allah’a düşmanlık yaptıkları gerekçesiyle 5 yıl hapsedip sonra da infaz etti.
CUMHURBAŞKANI ADAYLARINI BİLE HAPSETTİLER
İran Cumhurbaşkanı Hasan Ruhani, ılımlı bir lider olarak biliniyor. Batıyla arası hep iyiydi, 2013 Haziran’daki seçimi kazandıktan sonra da İran’ı Batı ile müzakere masasına oturttu.
Kendisi gibi bir dönem muhalif olan reformist liderler Kerrubi ile Musavi 2009’daki seçim sonrası yakalanıp, göz altına alınmışlardı.
RUHANİ DÖNEMİNDE 2 YILDA 2 BİN İDAM GERÇEKLEŞTİRİLDİ
İran’ın 79 devrimi sonrası gerçekleştirdiği idamları bir kenara bırakalım. Sadece Hasan Ruhani dönemine bakalım. 2013-2015 arası 2 yıl içinde 2 bin muhalif idam edildi.
AHMEDİNECAT DÖNEMİNDE 2 BİN 800 İDAM
Ruhani’den önce İran’da Cumhurbaşkanı Mahmut Ahmedinecat’dı. Uluslararası Af Örgütünün rakamlarına göre onun döneminde toplam 2 bin 800 kişinin idam edildi. 2007’de 317, 2008’de 346, 2009’da 388, 2010’da 552, 2011’de 634 ve 2012 yılında 544 kişinin infazı gerçekleştirildi.
İRANLILAR KENDİ REJİMLERİNİN İDAMLARINI NEW YORK’TA PROTESTO ETTİLER
28 Eylül 2015’de BM Genel Kurul toplantıları vardı. İran Cumhurbaşkanı Hasan Ruhani de oradaydı. Ruhani BM kürsüsünde konuşurken, dışarda toplanan İranlı muhalifler, Ruhani’yi ve İran rejimini idamlardan dolayı tüm dünyaya şikayet etti.
9 AYDA 750 KÜRT İDAM EDİLDİ
İran, sadece Sünni din adamlarını ya da reformist muhalif siyasetçileri değil ülkedeki Kürtleri de idam ediyor. Suudi Arabistan’a idam nedeniyle sert tepki gösteren İran rejimine Kürtlerden karşı atak geldi. İran’daki Kürt siyasiler 9 ayda 750 Kürt muhalifin idam edildiğine dikkat çekti. İranlı Kürtler, 1979’daki devrimle birlikte İran’da Kürtlere yönelik sistematik bir infaz politikasının başladığını ve hala devam ettiğini vurguladı.
SON İRAN SALDIRILARI
Suudi Arabistan’ın Şii lideri idam etmesi savunulacak bir durum değil. Ama buna tepki olarak İran’daki Suudi Arabistan büyükelçiliği, Meşhet kentindeki konsolosluk yakıldı.
Irak’ın başkenti Bağdat’taki Suudi Arabistan büyükelçiliğine roket atıldı.
Irak’ın Hille kentindeki 2 Sünni cami, roketle vuruldu, camiler kullanılamaz hale getirildi.
Bahreyn’de, Suudi Arabistan’ın Dammam bölgesindeki Şiiler sokağa döküldü, günlerdir polisle çatışıyorlar.
İRAN ÜLKELERİN İÇ İŞLERİNE MÜDAHALE EDİYOR
İran’ın tüm bu sert tepkilerinin nedeni Şii liderin idamıydı. Bu adam İranlı falan değil Suudi Arabistan vatandaşıydı. Yani Suudi Arabistan kendi ülkesindeki yargılama sonucu kendi vatandaşını idam etti. Üstelik 2 yılda 2 binden fazla kişiyi idam etmiş bir rejim, Suudi Arabistan’ın Suudi vatandaşı olan birini idam etmesine nasıl bu tepkileri verebiliyor, bunun da sorgulanması lazım.
Zira İran, bugün Ortadoğu’da Suriye başta olmak üzere Irak’ta, Lübnan’da ve Yemen’de, hem askeri hem de siyasi unsurlarıyla bu ülkelerin iç işlerine müdahil olmuş durumda.
